Page 49 - Саха тыла 8 кылаас

4) Да±аа´ын + к³м³ туохтуур: Кэлбиппит да үчүгэй эбит. Бу үүт
хойуу эбит.

5) Дьμ´μннμμр эбэтэр тыа´ы μтμктэр тыл + к³м³ туохтуур: Эмискэ уу
халыс гынна. Саа тыа´а эстэн «пас» гынна.

6) Туохтуур + эбиискэ: Оо дьэ, соһуйдум да±аны! Бала±ан μрдμгэр
кэлтэгэй хамыйах сытар μ´μ.

Сурукка ту´ааны биир, оттон кэпсиирэни икки сураа´ынынан бэлиэ-
тииллэр. Холобур: Дьокуускай — би´иги өрөспүүбүлүкэбит киин куората.

Тутаах эрэ чилиэннээх этии тэнийбэтэх этии дэнэр. Холо-
бур: Кы´ын буолла. Хаар тμ´эн эрэр.

Тутаах уонна ойо±ос чилиэннээх этии тэнийбит этии дэнэр.
Холобур: Быйыл бэрт сылаас уһун күһүн турда.

70. Этиини аа±ы². Туохтуур кэпсиирэни бэйэҕит оҥоруҥ.

Сэмэнчик, тыаны быһа түһэн, хатыҥ чараҥҥа (таҕыс, кэл). 2. Онон-
манан хатыҥ сэбирдэҕэ (саһар, эр, эбит). 3. Чыычаах ырыата иһил-
либэт (буол, хаал). 4. Им-ньим. 5. От-мас хайдах эрэ (санаарҕаа, кур-
дук, буол). 6. Былыт быыһынан күн уота (тык, түс, бар), (мэлий) хаалла,
ханна эрэ ыраах туруйа саҥата дорҕоон курдук (буол, иһилин). 7. Сыр-
дык саас, күөх сайын (аас), хараҥа күһүн (чугаһаа) быһыылаах. (НН)

71. К³м³ туохтууру уонна эбиискэни ту´анан, судургу кэпсии-
рэни холбуу кэпсиирэ гына араастык уларытан аа±ы². Этии
ис хо´ооно хайдах уларыйарын булан к³рμ².

1. Абаҕата дэгиттэр уус киһи. 2. Би´иги оскуолабыт ичигэс. 3. Уол-
бут саа´а сэттэтэ. 4. Итинник сиэрэ суох быһыы сатаммат. 5. Хомус аан
дойдуга биллэр. 6. Ат сэбин-сэбиргэлин чинчийии тоҕоостоох тиэмэ.
7. Ардахтаах күннэр тураллар. 8. Билигин төрөппүт оҕотун туһугар эп-
пиэттиир.

Т у ´ а н ы ²: эбит, этэ, μ´μ, буолуо, бы´ыылаах, буолла, буолан
эрэр, ба±айы.

72. Этиини аа±ы². Судургу уонна холбуу кэпсиирэни ыйы². Бэйэ±ит
маннык араас холобурда толкуйдаа².

1. Оҕо ытыыр. 2. Оҕо ытаан айманар. 3. Оҕо ытыыр-соҥуур. 4. Дьиэ-
тигэр кэлбит. 5. Дьиэтигэр кэлбит үһү. 6. Дьиэтигэр тиийэн кэлбит
курдук. 7. Мунньах буолар. 8. Мунньах ыытыллар. 9. Мунньахтыыллар.
10. Мунньахтыы олороллор.

49