Page 251 - Литература 11 кылаас 1 чааhа
P. 251

ни уруйдуур ураты айар ньыма, уґулуччулаах дьоруойдаах, олох
         хайдах буолуохтаа±ын ойуулуурга дьулуґар.
            СаІаны  олохтооґун,  киллэрии  —  новаторство,  уус-уран
         литература±а  олохсуйбут,  µгэс  буолбуттан  ураты  саІа  уоба-
         растары, матыыбы, тиэмэни, бириинсиби, ис хоґоону киллэрэн
         олохсутуу.
            Сатира — киґи мікµ майгытын-сигилитин, уопсастыба оло-
         ±ун омсолоох ірµтµн сууґарыылаахтык хаарыйан кµлэр, дьµµл-
         лµµр айымньы.
            Сентиментализм  —  литература±а,  уґулуччулаах  буолбакка
         орто киґиэхэ, кини кµннээ±и оло±ор, уйул±атыгар, дууґатын ис
         туругар туґуламмыт айар ньыма, сµµрээн.
            Силлабическай  хоґоон  —  устуруока±а  тэІ  ахсааннаах  сµ-
         ґµі±µ, охсууну ирдиир формалаах хоґоону таІар тиґик.
            Символ — уус-уран уобарас бэлиэтэ эбэтэр суруйааччы тугу
         эмэ этээри, кірдіріірµ гынарын ханнык эрэ маарыныыр атын
         предметинэн ханарытан, уобарастаан этии. Холобур, холууп —
         эйэ, болот — охсуґуу, кыргыс бэлиэтэ.
            Символизм  —  символ,  бэлиэ  буолар  тылларынан,  уоба-
         растарынан айымньы ис хоґоонун биэрэр ньыма.
            Сонет — хоґоон формата: 14 устуруокалаах хоґооІІо икки
         строфата тµіртµµ, иккитэ µстµµ устуруокалаах рифмаларын сол-
         буґуута биир бэрээдэктээх буолара ирдэнэр.
            Сонет дьірбіті — 15 сонет холбоґуга, онуоха хас биирдии
         сонет бµтэґик этиитэ кэлиІІи сонет бастакы строфатыгар ха-
         тыланар уонна олортон бµтэґик, тµмµктµµр строфа таІыллар.
            Социалистическай реализм — М. Горькайтан са±алаан ХХ
         µйэ  80-с  сылларын  ортотугар  диэри  сэбиэскэй  литература±а
         олохсуйбут  социализм,  коммунизм  идеологияларынан  салай-
         тарбыт айар ньыма.
            Строфа — хоґоон биир санаанан, рифма биир бэрээдэктээх
         тиґигинэн эбэтэр аІаардас интэнээссийэнэн эрэ µірэ-дьµірэ
         холбоммут икки эбэтэр хас да устуруокалаах кэрчигэ.
            Сµрµн санаа — айымньыны аа±ыыттан тахсар тµмµк, идиэйэ.
            Сэґэн  —  µксµгэр  биир  киґи  дьыл±атын  кэпсиир  проза  бі-
         діІ жанра.
            Сюжет — айымньы дьардьамата, айымньыга ис хоґоон, ха-
         раахтар сайдыыта, тµбэлтэ, тµгэн сааґыланыыта.
            Тиэмэ  —  айымньыга  туох  туґунан  кэпсэнэрэ,  олох  ханнык
         боппуруоґун, кістµµтµн сырдатара.
            Тохтобул — пауза. СаІа, куолас тохтоон ылыыта. Хоґоону-
         нан этиигэ тохтобул устуруоканы араарар, биирдии тылы эбэ-
         тэр олугу ойуччу бэлиэтиир.

                                                                      251
   246   247   248   249   250   251   252   253   254   255   256