Page 249 - Литература 11 кылаас 1 чааhа
P. 249

уонна саІаны киллэрии, ньыма, хайысха олохтонуута, солбуґуу-
         та, уларыйыыта.
            Литература  µірэ±э  —  литературоведение,  уус-уран  лите-
         ратураны, кини сайдыытын, сокуоннарын µірэтэр наука. Лите-
         ратура  µірэ±эр  литература  түөрүйэтэ,  литература  устуоруйата
         уонна кириитикэ киирсэллэр.
            Литота — омуннаан кыччатан этэр, гипербола±а утары суол-
         талаах уус-уран ньыма.
            Маастарыстыба  —  суруйааччы  тыл  кµµґµн  толору  туґанан,
         уус-уран  іттµнэн  эІкилэ  суохтук  айарга  идэтийбит  сатабыла,
         талаана.
            Матыып  —  литературнай  айымньы  ис  хоґоонун  уларыйыы-
         тын хайысхаларыттан биирдэстэрэ.
            Медитативнай лиирикэ — тыл илбиґин кµµґµнэн олох, киґи
         аналын  туґунан  аа±ааччы  иэйиитин  таарыйар  біліґµіктµµ  ис
         номохтоох хоґоон.
            Монография — биир тиэмэни, боппуруоґу сиґилии суру йуу.
            Монолог — айымньы дьоруойа со±ото±ун саІарар, кини ис
         туругун арыйар суолталаах уґун этиитэ.
            Мэтириэт  —  айымньыга  дьоруой  сирэйин-хара±ын,  дьµґµ -
         нµн-бодотун, таІаґын-сабын, туттуутун-хаптыытын, тас кірµ Іµн
         ойуулаан, кини майгытын-сигилитин арыйар уус-уран ньыма.
            Народность — реализм сµрµн ирдэбилэ, литература но руот
         бары араІаларын ійµн-санаатын уустаан-ураннаан биэ рэр са-
         табыла.
            Натурализм — 1. Уус-уран ньыма, киґи хараахтарын эт-хаан
         ирдиир  ірµттэринэн  быґаарар,  олоххо  баар  чахчы  ті рµітµгэр
         иІэн киирбэккэ хайдах баарынан ойуулааґын;
            2. Олох бары бытархайын бары ымпыгар диэри сµґэн ылан
         ойуулааґын истиилэ.
            Национализм  —  омугумсуйуу,  бэйэ  эрэ  омугун  µрдэтии,
         атыттары сэнээґин. Саха тус уратытын (оло±ун, майгытын, µгэ-
         ґин,  сиэрин)  кірдіріргі  дьулуґууларын  иґин  саха  µгµс  суру-
         йааччыта омугумсуйууга кµтµрэнэн эрэпириэссийэлэммитэ.
            Национальнай литература — омук литературата.
            Новелла — дьикти, сонун сэґэргээґин, соґуччу тµмµктэнии-
         лээх, дьо±ус кээмэйдээх кэпсээн кірµІэ.
            Номох  —  норуокка  тар±аммыт,  буолбута-буолбата±а  бил-
         либэт чахчылар тустарынан кэпсээн.
            Ода — ірігійдііх, уруйдуур-айхаллыыр анабыл-хоґоон. Ґк-
         сµгэр ханнык эрэ историческай лиичинэскэ, тµгэннэргэ ананар.
            Олук  —  стопа,  силлабо-тоническай  систиэмэ±э  нуучча  хо-
         ґоонун  тутулугар  охсуулаах  уонна  охсуута  суох  сµґµіхтэри

                                                                      249
   244   245   246   247   248   249   250   251   252   253   254