Page 86 - ЛИТЕРАТУРА ААҔЫЫТА 3 КЫЛААС 1 ЧААҺА

Василий Тарабукин

ХАХХАН

Хаххан — хагдарыйбыт маска маарынныыр өҥнөөх
көпсөркөй түүлээх улахан көтөр. Кыната сымнаҕас куор-
суннаах, хойуу түүлээх. Адьас тыаһа суох көтөн кэлэн,
булдугар биирдэ сарбас гына түһэр. Атаҕa баҕыар курдук
сытыы тыҥырахтаах. Онтунан кутуйаҕы, куобаҕы, өмү-
түннэрэн* куртуйаҕы даҕаны бобо харбыан сөп. Кытаах-
таабыт булдун тыыннааҕар төлө туппат.

Хаххан — түүҥҥү көтөр. Сырдыкка ырааҕы көрбөт,
күнүһүн халыҥ сискэ*, хойуу лабаалаах маска хорҕойор*
эбэтэр мас көҥдөйүгэр, сыгынахха киирэн утуйан тахсар.
Киэһэ xapaҕa уоттанар, мутуктан мутукка түһэ сылдьан
булдун кэтэһэр. Булду көрдөҕүнэ, табыгастаах түгэни
күүтэн олорон, эмискэ биирдэ сарбас гына түһэр да,
баҕыас тыҥыраҕынан бобо харбаан ылар. Булдун ханна
да хамсаппакка бүтүн бэйэтинэн саба баттыыр, сытыы
тыҥыраҕынан батарыта тутан олорон баран, тырыта-
хайыта тыытан сиэбитинэн барар. Тугун да ордорбот,
истэри-үөстэри, уҥуохтары-түүлэри барытын харайар.

Хаххан — бэрт сэрэх көтөр. Кыра да тыаһы үчүгэйдик
истэр. Көп түүлээх кылгас моонньугар төбөтө мээчик
курдук эргийэр, тула өттүн анаарар*. Киһиттэн өрүү куо-
та сылдьар, киһи чугаһаатаҕына, суолун муннаран туо-
ра-маары көтөр, мутук быыһыгар саһан хаалар. Бул-
дун кыайан кытаахтаан илпэтэҕинэ, киһиэхэ утарылаһар.
Кыыһырдаҕына, yhyн хойуу түүтүн адаарытан баран,
айаҕын кытарчы атан кэбиһэр, тумсун тыаһа лачырҕас
86