Page 25 - Литература 9 кылаас 2 чааһа

үтү³нү саныыр эбит. Ол дьон иккиэн эн оҕо² диэки харах-
тарын уота хатанар эбит, ол гынан баран эн кы´а² уотуттан
дьулайан киирбэт эбиттэр. Хара күлүктээх уолан ки´и улахан
ку´аҕан дьайы²наах ки´и буолсу. Ол да гыннар оҕоҕун хара
албынынан, тү³күнүнэн мүччү харбата сы´ыы´ы…

К ү к ү р У у с. Бу ыккын к³р…
К у о ч а й. Ону эргийбэт гына дьарыйыы´ыгын1, оччоҕо ха-
ра тыына тү´ү³ суох. Оттон оҕо² буоллаҕына, тойон ки´ини
кытта холбо´он, үчүгэйдик, үп-ас, уйгу-быйа² үрдүгэр оло-
руу´угут. Дьэ, итигирдик диир хаатты эбэ. Бэйэ, ити кэннэ
туох диир эбитий? Ити кэннэ, хор, бу сүтүктээх, сүтүгүрбүт
эбиккин. Аҕыйах хонуктааҕыта биир ыал у´аннара биэрбит
манньыаттарын уордарбыт эбиккин. Ону кимиэхэ да эппэтэх-
хин. Онтукаҕын баара биир дэбдэгэр имнээх, суптугур сэ²и-
йэлээх, к³п хаастаах, торумтуйбут бытыктаах, эдэр, саар тэ-
гил2 ки´и айаҕар уктан баран, хор, бу ньэмэллэн турар ээ…
(Хаартытын тыгар.)
К ү к ү р У у с. Бу тү³күнү… Ол и´ин даа…
К у о ч а й. Дьэ итигирдик… (Хаартытын хомуйан суулуур.)
Эчи, аны кыбыстыыта дээ бэрт.
К ү к ү р У у с. Оннук. Чэ, мэ, бу эрэйгэр. Мантан ордук
кыайтарбат. (¥с солкуобайы биэрэр.) Хайа, уонна, этэ²²э
буоллахха, тугу эмэ у´анан да бэриллиэ буоллаҕа дии.
К у о ч а й. Оннук. Чэ с³п. Дьэ, ү³лээннээҕим, соччо ку´аҕан
туох даа баарын билбэтим. Эчи, күтүр, кы´а² да уота сырдыга
бэрт, хараҕым саатар…

Барар.

Күкүр Уус сытар, утуйан барар.

III

Т ү п т ү р Х а р а киирэн кэлэр, ыаҕас тоҕонохтонуулаах, тайах мастаах
хаппахтаах, сүүс та²астаах3, харах кы´ынар түгэхтээх4, к³ҕ³н баттахтаах,
кириэстээх, айгырас күлүүстээх — мантыкалара барыта уолугар намылыйа

сылдьаллар, торбос сонноох, сэрэнэн үктэнэр.

(Ол-бу диэки чарапчыланан к³р³р.) Бу күтүр кү³түн ылан
оронугар бырахпыт дуу. Хор, тугу эмэ таммалаппат буоллаҕа.
(Чарапчыланан к³р³р.) Бэйэ, бу туох кылбайа сытарый?! Хайа,

1 Дьарыйыы´ыгын — м а н н а: чуга´аабат о²оруу´угун, ³л³рμμ´μгμн.
2 Саар тэгил — орто у²уохтаах.
3 Сμμс та²а´а — налобник. М а н н а: чарапчы.
4 Харах кы´ынар тμгэх — урут одурууннаах, торохуомалаах харахтаах ки´и
кы´ынар кы´ыаччыта. Оттон к³±³н батта±ынан хара±ын ири²этин соттор.

25