Page 41 - Литература 9 кылаас 2 чааһа

? Ыйытыылар уонна сорудахтар

1. Уода´ын т³рү³түн Түптүр Хара о²оруута т³´³ олохтооҕуй?
Ама аҕай майгылаах ки´и итинниккэ киирэн биэриэ этэ
дуо?

2. Кинээс Бииктэр к³м³л³´³³ччүлэрэ туох дьонуй? Кинилэр
дьон бы´ыытынан инникилэрэ туох түстээҕий?

3. Кинээс Бииктэр оҕуруктаах ³йүн далаа´ына ханнык ыар
к³стүүлэринэн тайаата?

4. Күкүр Уус уонна Хара Мааска кэпсэтиилэрин ис сүүрээн-
нэрэ ханныктарый?

5. Э´иги санааҕытыгар, суруйааччы тоҕо, туох сыаллаах Дьуу-
ру бэйэтин түбэ´иннэрбэккэ, Күннэйи ыттарда?

БЭ¤ИС ООННЬУУТА

ИККИС ХАРТЫЫНА

Күкүр Уус отор балаҕана.

IV

Тохтуу тү´эн баран, К ү н н э й киирэр.

К ү н н э й (сыттыгар саба тү´эр). Ха´ан бу үлүгэртэн мин
т³л³рүйэбин?.. Дьуур барар. Бу аҕыйах хонук и´игэр бы´аа-
рыахха наада. Ким ыппытын мин хайаан да булуохтаахпын.
Бэйэм буруйдаахпын — бэйэм сү³рү³хтээхпин. Ол и´ин
Дьуурга даҕаны, силиэстийэ да сууттарыгар мин кырдьыгын
этэ иликпин: туой «бэйэм, дэ²²э» диибин, онон итэҕэттим
бы´ыылаах. Сыыстым эрэ — хайа алдьархай?.. Мин куттана-
рым диэн биир: Дьууру икки´ин сойуолаан кыайыахтара. Суох,
мин Дьуурбун кинилэргэ биэриэм суоҕа. Мин кинини кэтии-
бин, үс-тү³рт ки´инэн, бэйэтэ билбэтинэн, кэтэтэбин. Кини
үрдүнэн үрү² чыычаах к³тү³ суоҕа. Кинибин сиэттэхпинэ —
мин бэйэм уотунан оонньообуппар, дьүүлбүн бэйэм дьүүллэ-
ниэм. Дьэ ³лүү да б³ҕ³ҕ³ түбэстим ээ. £лүүттэн ³лүүгэ. Ол
эрээри ³йүм-санаам б³ҕ³х. Билигин даҕаны курдаттыы таайан,
буруйдааҕы булан сылдьабын. Сүрэҕим-быарым тоҕо эрэ ³т³
кини диир, бэйэ² т³р³ппүт аҕа² диир. Ону тылым тахсыбат,
санаам буолбат. Ама туох ³лүүтэй диибин… А´ынабын даҕа-
ны… Дьаама тыатыттан саа булан, кистээн турабын уонна
аҕам бы´аҕын булбутум… аҕам… аҕам хааннаах бы´аҕын…
(Сыттыгар эмиэ саба тү´эр.)

41