Page 126 - Саха тыла 8 кылаас
P. 126

II. Ааныска, Ньукулай иккиэн оскуолаҕа биир кылааска үөрэнэ сыл-
дьаллар.

     Ааныска — улууска бастыҥ баай киһи маанылаах кыыһа. Дьылыс
курдук уҥуохтаах, силии курдук нарын муруннаах, суруйан оҥорбут
курдук хара хаастаах, үрдүк соҕус сүүстээх, сыыйбыкка дылы уостаах,
арылыччы көрбүт харахтаах, икки имигэр тыкпыт хааннаах, күлүм-үрүм
күлбүт тырымнас үчүгэй кыыс оҕо этэ.

     Ньукулай уһун бэйэтигэр сөп эттээх, көнө соҕус уҥуохтаах, сөп соҕус
хаастаах, хап-хара курдарыта көрбүккэ дылы чору-чоҕулуккай харах-
таах, кырыы курдук муруннаах, нарын, чараас уостаах, мөлтөгөр соҕус
иэдэстээх, түргэн-түргэнник быһыта биэрбиккэ дылы саҥалаах, кытаа-
нахтык тутта сылдьар быһыылаах, бэрт дьадаҥы киһи уола.

     Кинилэр иккиэн биир оскуолаҕа киирбиттэрэ. Сыарҕа сыҥааҕын
курдук тэбис-тэҥник үөрэнэллэрэ. Иккиэн даҕаны син ону-маны са-
ныыр, толкуйдуур, кэпсэтэр идэлээхтэрэ. Ньукулай хойукку өттүн эр-
гитэ тойоннуур, онон киниэхэ эҥин-эҥин санаа элбэх буолара. (НТ)

    · Хас биирдии апсаас этиилэрин ситимин оҥкул оҥорон көрдөрүҥ.
    · 2-с, 3-с апсаас этиилэрэ ханнык этиилэрий? Толорулар дуо? Этии чилиэ-

       нигэр тугу бэлиэтии көрдүгμт?
    · Сомо±о домо±у булуІ, суолтатын быһаарыҥ.

     III. …Биллибэт ахсааны мин биллибэт тустааччыны кытта к³рсμ´эргэ
маарынната саныыбын. Сорох тустууктар — суон, кμμстээх, сорохтор
сытыы, сылбыр±а буолаллар. Ахсааннар эмиэ сорохторо ыарахан, у´ун,
сорохтор суоттаныахха дылы буолан баран, бэрт кыраттан кыайтарбак-
ка хатыйса сылдьааччылар. Мин эмиэ тустуу курдук, ма²най чинчи-
йэн, тула хааман, кэбирэх, ки´и киирэр сирин булаары, тардыалыыр,
анньыалыыр тэ²э дьиэк к³рд³³н, ахсааны араастаан эргитэн-урбатан
бигээн к³р³бμн. Хайа ³ттμттэн киирдэххэ сатаныы´ыгый? Ону «страте-
гия решения задачи» диир Афанасий Лукич.

     Санаам кμμ´μнэн ахсаан тула ³йбμн барытын тμмэбин. Эмискэ ах-
сааны хайдах суоттуур ту´унан ³йб³р ырылыс гынар. Бада±а, бу кон-
трольнайга хантан са±алаан суоттанарын ким-хайа иннинэ мин буллум
бы´ыылаах. Ахсааны, хайа ³ттμттэн киирэргин биллэргин эрэ, атыны
умнан туран суоттаан киирэн бара±ын. Кини бэйэтэ тардар. Олус интэ-
риэ´инэй кэпсээни аа±ар курдук таттара±ын, ким да мэ´эйдииригэр
кы´аммаккын. Дьэ, муода, ки´и кμμппэтэ±э. Ханнык эмэ остуоруйа да,
мμччμргэннээх сырыылардаах кэпсээн да буолбатах ээ! Хобдох, к³н-
н³рμ сыыппаралар! (Д)

    · Кыбытык тыллары булуҥ.

126
   121   122   123   124   125   126   127   128   129   130   131