Page 117 - Литература 7 кылаас 1 чааhа
P. 117

АЙЫМНЬЫ ТҮҺҮЛГЭТЭ

     Өксөкүлээх Өлөксөй «Куорат кыргыттара» поэматын ааҕыҥ,
сэһэргэһиҥ.

      Билиэн-көрүөн баҕалаахтарга

     Хомус — саха норуотун былыр-былыргыттан илдьэ кэлбит
музыкальнай инструмена аан дойду биһирэбилин ылыан ылла.
1991 сыллаахха Дьокуускай куоракка норуоттар икки ардыла-
рынааҕы Хомус кэнгириэһэ тэриллибитэ. Ол түмүгүнэн Саха
сирэ Аан дойду варганын ускуустубатын Киининэн буолбута.
Ханна да суох баай ис хоһоонноох Хомус музейынан киэн тут-
табыт.

     2011 сыллаахха бэс ыйын 23 күнүгэр Туймаада ыһыаҕар но-
руоттар икки ардыларынааҕы Сэттис Кэнгириэс-бэстибээл буо-
лан ааспыта. Бу тэрээһин биир муҥутуур ситиһиитэ — 1344 киһи
хомуска тэҥҥэ оонньоон, «Аан дойдуга саамай элбэх кыттаач-
чылаах хомус ансаамбыла» диэн Гиннесс рекорда олохтоммута.

     Хомус норуоту түмэр, өлбөт-сүппэт үйэлээх инструмеммыт
буолар. Ону Өксөкүлээх Өлөксөй өтө көрбүтүн ааҕан биллигит.

                                       ЛИТЕРАТУРАЛАР АЛТЫҺЫЫЛАРА

     Казаах литературата норуот тылынан уус-уран айымньытыт-
тан силис-мутук тардан үөскээбитэ. Казаах норуотун бастар
бараммат баайдаах фольклора норуот бэйэтин көҥүлүн уонна
тутулуга суох буоларын иһин үйэ-саас тухары хорсуннук-хоо-
дуоттук охсуспутун уустаан-ураннаан хоһуйар. «Кобланды ба-
тыр», «Камбар батыр», «Алпамыс», «Өр Саин» диэн эпостар
бааллар. Норуот тылынан уус-уран айымньыларыгар, холобур,
«Кыз-Жибек», «Козы-Корпеш» уонна «Баян-сулу» диэн лиро-
эпическэй поэмаларга, эдэр дьон тапталлара туойуллар.

     Билиҥҥи казаах литературата норуот муударай өйүн, ыра
санаатын, кэрэҕэ дьулуурун иҥэриммит фольклортан эт хабан,
хаан тардан үөскээбитэ. Фольклор үйэлэр тухары мунньуллубут
үтүө үгэстэрэ өрөбөлүүссүйэ да иннинэ уонна өрөбөлүүссүйэ да
кэннинээҕи кэмҥэ уус-уран литература сайдыытын угуттууллар.

                                                                                                  117
   112   113   114   115   116   117   118   119   120   121   122