Page 91 - Литература 7 кылаас 1 чааhа
P. 91
Саха уус-уран литературатын
төрүттээччилэр
ХХ үйэ саҕаланыыта саха норуотун устуоруйатыгар тосту
уларыйыылаах кэминэн буолбута. Бу кэмҥэ кылаастар утарсыы-
лара күүһүрэн, араас хамсааһыннар буолуталаабыттара, дьон-
сэргэ үөрэх суолтатын өйдөөн, сайдыыга тардыһыыта күүһүрбү-
тэ уонна, саамай сүрүнэ, бэчээт, тыйаатыр ускуустубата сайдан
барбыта, кэрэҕэ, сырдыкка угуйбута.
1900 сылтан саха уус-уран литературата толору көрүҥүнэн
үөскүүр сайдыыта түстэнэр. Саха литературатын төрүттээбит
А.Е. Кулаковскай, А.И. Софронов, Н.Д. Неустроев, биирдиилээн
үөрэхтээхтэр литература араас жанрыгар суруйуулара бэчээт-
тэммиттэрэ.
Бастакы айымньыларга суруйааччылар ол саҕанааҕы олох-
дьаһах кыһалҕатын, батталы, кыаммат-кырыымчык быһыыны
хайдах баарынан ойуулаабыттара, ону тэҥэ норуот кэрэҕэ,
көҥүлгэ сырдык ыратын эппиттэрэ.
Бу түһүмэххэ саха литературатын төрүттээбит классик су-
руйааччыларбыт суруйан хаалларбыт ытык тылларын ааҕыҥ,
билсиҥ, оччоҕуна тус бэйэҕитигэр олоххут устата сүтэн, сотул-
лан хаалбат өрүү өй уга, санаа арыйа сылдьар улуу сүбэһит-
тэрдэниэххит.
АЛЕКСЕЙ ЕЛИСЕЕВИЧ КУЛАКОВСКАЙ —
ӨКСӨКҮЛЭЭХ ӨЛӨКСӨЙ
(1877—1926)
Мин саха туохха итэҕэйэригэр барытыгар итэҕэйэрим, туох-
ха барытыгар сүгүрүйэрим. Бу утары уунарбын эмиэ ийэм
үүтүн кытта иҥэриммитим.
Өксөкүлээх Өлөксөй
Өксөкүлээх Өлөксөй — аан маҥнайгы бүтүн Саха сирин
үрдүнэн биллибит саха ырыаһыта-хоһоонньута, айар тыл аҕа-
та. Өксөкүлээх Өлөксөй хоһоонньут эрэ буолбатах, кини — саха
былыргы олоҕун чинчиһитэ.
Былатыан Ойуунускай
91
