Page 162 - Литература 9 кылаас 2 чааһа
P. 162
ҕаҕа, булка-аска сыһыаннаах олохсуйбут үгэстэри төрүт кул-
туура уонна да атын уруоктартан өйдөөбүтү сааһылаан ис-
пииһэктээ эбэтэр түмэр табылыыссата оҥор.
7. Ки´и уонна Олох, Ки´и уонна Айыл±а ту´унан ааптар фи-
лософскай к³рμμлэрин бэйэ² тылгынан бы´аарарга холон.
АЙАР, АЙЫМНЬЫЛААХ ҮЛЭ
1. «Суор» кэпсээ²²э олоххо ки´и анала.
2. Бэс Чагда, Таас ¥рэх, Ли²киниир Тиит кэпсэтиилэригэр ки-
´и уонна айыл±а сы´ыаннара.
3. Айыл±а ыар ыалдьыттара.
4. «Булт быраабылата», «Сиргэ-уокка сылдьыы быраабылата»
бырайыакка үлэ (ыйыы-кэрдии хомуурунньуга, халандаар,
буклет, видеоролик, презентация, ыйынньык уо.д.а).
6. «Са²а саас ча±ылыйан кэлэн, туох барыта са²алыы са±а-
ланна» ааптар этиитигэр сөпсөһөр санааны тэнитэн, бүгүҥ-
ҥү олохтон холобурдаан суруйуу.
7. Айылҕа уонна киһи туһунан синквейн (1-кы устуруока:
ким? туох? — аат тыл, 2-с устуруока: хайдах? — икки
даҕааһын; 3-с устуруока: тугу гынар? — үс кэпсиирэ, 4-с
устуруока: түөрт тыллаах этиинэн бэйэ сыһыанын суруйуу;
5-с устуруока: сүрүн санааны биир аат тылынан ааттаа.
Билиэн-көрүөн баҕалаахтарга
«Суор» — философскай айымньы
Николай Лугинов айар буочарын биир сүрүн уратыта — к³-
т³рү-сүүрэри, оту-ма´ы барытын сатаан тыыннааҕымсытан, ³й-
дүүр ³йд³³х, саныыр санаалаах, ыалдьар эттээх, ү³рэр-сан-
ньыйар дуу´алаах гына ойуулуура буолар. Бу ³ттүнэн ылан
к³рд³хх³ олус кэрэхсэбиллээхтэринэн кини «Суор» уонна «Кус-
тук» диэн айымньылара буолуохтарын с³п. Итини та´ынан бу
айымньылар харахха тутатына быраҕыллар күүстээх нацио-
нальнай уратылаахтар.
Суруйааччы «Суор» диэн айымньытыгар суору айымньытын
сүрүн персона´а о²остон, олоҕу дири² философскай хабаан-
наахтык сыныйан к³рд³р³р. Манна к³лү³нэлэр солбуйсуу-
лара, кэмнэр уонна былаастар уларыйыылара, кинилэр ыкса
ситимнэрэ, норуот ³бүгэлэртэн бэриллибит араас үгэстэрэ,
162