Page 57 - Саха тыла 8 кылаас

Саха тылыгар атын са²а чаа´ыттан к³´³р уонна μ³скμμр
халыып элбэх. Нуучча тылын μтμктэн к³спμт эбэтэр μ³скээбит
халыыптаах этии μксμгэр сурук-бичик, докумуон тылыгар дьμ³рэ.
Оттон к³нн³рμ кэпсэтиигэ, сэ´э²²э, кμннээ±и олоххо-дьа´ахха
саха тутта μ³рμйэх т³рμт-уус халыыба ки´иэхэ ордук тиийимтиэ.

Ону та´ынан саха тыла суксуруһар тутуллаах буолан, халыы-
ба уларыйда±ын ахсын сы´ыарыы эбиллэн, олус у´ун тыл тах-
сар. Оннук тыллаах этии соро±ор ³йдμμргэ ыарахан, са²арарга
олур±а, суруйарга да уустук буолар. Саха тылын кэрэтэ (эстиэ-
тикэтэ) сμтэр.

Билигин нуучча тылын баты´ан, араас са²а чаа´а ту´аан
буолара элбээтэ. Оннук ту´аан хайааччы кимин-тугун чуолкай
ыйбакка, уопсайынан саба кээ´эн этэр, аанньа ахсарбат сэмсэ
суолталаах. Ол и´ин саха ытыктыыр, сыаналыыр ки´итин ха´ан
да итинник ахтыбат, ки´и, дьон, о±о, саллаат, буойун, о.д.а. аат
тылы эбэн туттар μгэстээх.

Холобур: ¥³рэххэ киирбиттэр μлэ±э барбыттар. — ¥³рэххэ
киирбит о±олор μлэ±э барбыттар.

СҮБЭ

Õîñ áûґààðûû: Ààò òóîõòóóð òóґààí óîííà òóîõòóóð êýïñèèðý õàëûûáà
áèèð áóîëëà±ûíà, іéäμμðãý ìóíààõ, èñòýðãý êóґà±àí ýòèè òàõñàð. Ààò òóîõ-
òóóð òóһààí ñàõà òөðүò òûëûãàð ñýäýõòèê òóòòóëëàð. Õàéààһûíûíàí äüîíó
áýëèýòýýí ýòèè òóðóîðó òûëáààñ áóîëàð.

84. Этиини аа±ы². Бэлиэтэммит тыл сэмсэ суолтатын толкуйдаан,
этии ханнык истиил бэлиэлээ±ин эти². Атын халыыбынан сол-
буйан к³рμ².

I. 1. Хойутаабыттар уруогу мэһэйдииллэр. 2. Сэрии толоонугар
охтубуттары кэриэстээн искибиэр тутуллубут. 3. Күрэхтэһиигэ кыай-
быттар нэһилиэнньэни кытта көрүстүлэр. 4. Үҥкүүлээн бүппүттэр
сыана кэтэҕэр туруҥ. 5. Халаан уутуттан эмсэҕэлээбиттэргэ көмө
оҥоһуллар 6. Дмитрий Афанасьевич элбэхтэри ³лμμттэн быы´аабыт
быраас. 7. Үчүгэй салайааччыны үгүстэр махтана, ытыктыы ааттыыл-
лар. 8. Иэстээхтэр баан бырыһыанын төлүүр болдьоҕу уһатыа суох-
таахтар. 9. Наркотигы боруобалааччылар маҥнай утаа саатыыр кур-
дук толкуйдууллар.

57