Page 89 - Саха тыла 8 кылаас

Алампа, Н. Д. Неустроев Байаҕантай улууһугар төрөөбүт-үөскээбит эбит-
тэр. 3. Саха олоҥхото, хомуһа, оһуокайа култууратын үс сүрүн кэрэһитэ
аан дойдуга билиннэ. 4. Бүгүн күнүс Элиэнэ алын тардыытынан — кыра-
лаан хаардыа, салгын тэмпэрэтиирэтэ 27 кыраадыс тымныы. 5. Биһиги
оҕолорбут: Москуба, Санкт-Петербург, Новосибирскай, Иркутскай, Ха-
баровскай куорат үрдүк үөрэҕин кыһаларыгар ордук сөбүлээн үөрэнэл-
лэр. 6. Бу киинэҕэ киһи сырдыкка тардыһыыта, олоххо тулуура, дьулуу-
ра, баҕата барыта түмүллэн ойууланар. (Ха´ыаттан)

СҮБЭ

Õîñ áûґààðûû: Äüûàëà, óóñ-óðàí àéûìíüû (äûðààìà) ñàҕàëàíûûòà (ðå-
ìàðêà) òûëà êûëãàñ áóîëàðûí íààäàòûãàð ñóáóðó÷÷ó àà±ûû èííèãýð òμìýð
òûë êіòіð, îë ýðýýðè ñýðýéèëëýð áóîëàí èêêè òóî÷óêà òóðàð. Õîëîáóð:
Ìóííüàõõà òûë ýòòèëýð: Èâàíîâ Í., Ïàâëîâ Â., Âàñèëüåâ È. (Áîðîòîêóîë-
ãà ìàííûê äüîí äèýí òμìýð òûë ñóðóëëóáàò). Ýáýòýð: Îîííüóóð äüîíî:
Áûðäààõàï Óéáààí, îҕîííüîð, êý÷÷ýãýé áààé; Àëààïïûéà ýìýýõñèí, êèíè
îéîҕî; Ìàðûûíà, êèíèëýð êûûñòàðà, ñààһûí ñèïïèò äüàõòàð; Êóîíààí,
ýäýð îҕî êèһè, äüàäàҥû. Êіííіðμ òèýêèñêý òμìýð òûë ñóîõ áóîëëà±ûíà,
ñóáóðó÷÷ó àà±ûû èííèãýð èêêè òóî÷óêà òóðáàò.

144. Бытарыйбыт кэрчиги сомо±олооҥ. Холобур: Аан дойдуга ал-
та материк баар: Евразия, Африка, Хотугу Эмиэрикэ, Со±у-
руу Эмиэрикэ, Австралия, Антарктида. Аан дойдуга Евразия,
Африка, Хотугу Эмиэрикэ, Со±уруу Эмиэрикэ, Австралия,
Антарктида.

Сурук бэлиэтин бол±ойуҥ.

1. Саха норуотун остуоруйата үс суол бөлөххө арахсар: олох-дьаһах,
хамсыыр харамай туһунан уонна алыптаах остуоруйалар. 2. Туойунан
кирпииччэни, иһити-хомуоһу, туттар сэби-сэбиргэли, оонньуурдары
оҥоруохха сөп. 3. Хорсуннук көмүскэммит дьоруой куораттар: Бириэс
Кириэппэс, Смоленскай, Севастополь, Сталинград, Ленинград, Мос-
куба дьон сүрэ±эр билигин да бааллар. 4. Кыһын сииргэ балыгы бу
курдук хаһааналлар: 1) сыма; 2) буһарыы; 3) а±араан; 4) хаһаас собо;
5) лыыба; 6) үөрэ. 5. VIII үйэ±э Илиҥҥи Европа хапталыгар славян уон
бииһин кинээһистибэлэрэ — древляннар, поляннар, словеннар, о.д.а.
үөскээбиттэрэ. 6. Туойунан арааһы: кирпииччэни, иһити-хомуоһу, ста-
туэткалары, оонньуурдары оҥоруохха сөп.

89