Page 216 - Литература 10 кылаас 1 чааhа

мөлтүө этэ. Ол бэтэрээ өттүнэ бу быһыы-майгы уларыйара
һуох…»; «Ок-сиэ! Дьэ киһи бөҕө кырдьан буорайан, сор муо-
һуҥ соссуйан сытаахтаатаҕыҥ ээ. Эйиигиттэн мин, Быыпсай
оҕоньньортон ити Мэхээлэ төрүөбүтэ буоллар сөп буолуо эбит
ээ, бырастыы».
y Тіріппµт бэлэмэ, бэлэм баай-дуол Болтоґоҕо да, Ньукулайга
да то±о иІмэтэ? Санааҕытын сааһылаан ырытан суруйуҥ.
y Болтоґо уонна Ньукулай ырыаларын ис хоһоонноро туох сү­рүн
уратылаахтарый?
y У йбаан икки Мэхээлэ дьоллорунаа±ар сордоро улаатта. То±о?
y Дьэкиим уонна Уйбаан тиґэх кэпсэтиилэрэ.
y Дьэкиим тылын-іґµн бол±ойуІ.

АНААН ДЬҮҮЛЛЭҺИИ

1. Дьэкиим, Дьаакып — олох сэһэннэрэ. Дьадаҥы Дьаакып
уонна Дьэкиим; Болтоһо уонна Ньукулай; Уйбаан уонна
Мэхээлэ

— Уйбаан уонна Мэхээлэ баай уонна дьол ситимнэрин хай­
дах ійдүүллэрий? Уйбаан «мин, байарбын биллэрбин, тугу
ба±арар оІоруом этэ», «аньыытаа±ар кµн кыґал±ата ула­
хан», «аньыытаа±ар саат улахан» диэн этиилэрэ туох ис
номохтоохторуй? Онтон Мэхээлэ санаата бастаан Дьэкиим­
ниҥи этэ, онтон үөрэхтэнэн, сайдан баран тоҕо тосту ула­
рыйбыта буолуой? Мэхээлэ «Баайтан олох тупсуохтаах. Ити
дириҥник өйдөөбөт, чэпчэки санаалаах, холобур, Ньукулай
курдук дьон ол-бу буолаллар эбит. Итинниктэри киһиргэс­
тэр диэххэ сөп. Мин, бадаҕа, сөп санааны булуннум ээ…»
диэн этиниилэрэ, эһиги санааҕытыгар, туохтан ситимнээх­
тэрий? Кырдьык да, Уйбаан да, Мэхээлэ да этэллэринэн,
«бу кµІІэ баайтан ордук дьол суох» дуо? «Баай» диэни
эґиги хайдах ійдµµгµтүй?

— Дьэкиим: «Кіні сµрэ±инэн сылдьан бэйэ иннин кірµнэн,
кыґал±­ ата суох иитинэн олорор да µчµгэй, киґи ба±арбы­
тын курдук туох да буолбат ээ» диэн этиитэ төһө сөбүй?

— Уйбаан уорарын: «Дьол тардыґан кірµµґµкпµн», — диир.
Онтон Мэхээлэ баай ыал кыыһын ойох ылан дьол тардыһан

көрөр толкуйданар. Уоруу, таптаабат киһигиниин ыал буо­
луу — дьолго, дьоллоох олоххо тиэрдиэн сіп дуо?
2. Аҕалар уонна оҕолор
Тиитэп: «А±ам эрэйдээх сотору остуруоктан тахса𠵴µ.
Тіґі эрэ дьµдэйдэ, кырыйда буолла? Баартын тухары кірі
иликпин. Дьэ барарыгар сµрдээх суол этэ, ама ааспытын
иґин. Барарыгар эппитэ ээ: «Тыала суохха мас хамсаа­

216