Page 68 - Литература 10 кылаас 2 чааhа
P. 68
Ыйытыылар уонна сорудахтар
1. Хаһааҥҥы кэм ойууланарый, Мейер Едлин диэн кимий?
Кини этэр тылларын киһи ылынар дуо? Этэрээти ханна
илдьэ барда?
* * *
Большевиктары сойуолуур араллаан ортотугар баар буолан
хаалбыт Коля Манасов алдьархай чугаґаабытын чуолкай бил-
битэ. Маарыкчаантан турбут этэрээт бµгµн Сыган нэґилиэгин
сугулааныгар тохтообутун кэннэ, тойоттор Чардаара таІара-
тын дьиэтэ турар тумулугар тахсан иґэн, туох эрэ дьулааннаа-
±ы кірбµт курдук, таІнары сырсан тµспµттэрэ уонна аттары
миинэ охсорго приказтаабыттара. Кинилэр, бу курдук пани-
ка±а тµспµт этэрээт, тохтообут ыалыттан быдан тэйбиттэрин
эрэ кэннэ уоскуйбуттара уонна тугу эрэ сµбэлэґэн баран, Му-
рунаев о±онньору тіттірµ ыыппыттара. Итинэн буолла±ына, бу
со йуо лаґар большевиктар Чардаара таІаратын дьиэтин таґы-
наа ±ы ыалларга баар буолуохтаахтарын Коля сэрэйэн бил -
битэ. Кини Дьµлэйи кытта мэІэстэн иґэн, большевиктары
ірµґµйэр кµµґэ суо±уттан абатыйан, ыстаанын абырахтаах
тобугун сутур±аабыта. Кини хаґан да кірбітіх большевикта-
рын бэйэтин дьонунан аа±ынара. Ол манныктан тірµттээх этэ:
былырыын саас муус устар ый са±ана МаарыкчааІІа баай
Евграф уола Кеша Тускаев кэлбитин кэннэ митинг буолбута.
Инороднай управа террасатын анныгар дэриэбинэ олохтоох-
торо мунньус тубуттара. Атыыґыттар, а±абыыттар уонна баай-
дар-тойоттор дьон иннигэр киирэн турбуттара. Бэйэлэрин
революционердарынан ааттанааччылар бары тыл эппиттэрэ.
Кинилэр бары, µтµктµспµт курдук, ыраахтаа±ы уґуллубутунунан
дьону э±эрдэ лээн, ханнык эрэ кіІµл туґунан дой±охтоон ба-
раллара. Онноо±ор Герасим а±абыыт терраса±а тахсан, киэІ
сиэхтэрдээх илиитинэн далбаатана-далбаатана: «Баайдар та-
Іара саарыс тыбатыгар киириэхтэрин кэриэтэ, слон кыыл иннэ
µµтµгэр батыа±а!» — диэн хаґыытаабыта. Дьэ итинэн Коля
кірµµтµгэр а±абыыттыын, баайдыын бары революционер кур-
дук буолан тахсыбыттара. Бµтэр тиґэххэ Кеша Тускаев тыл этэ
тахсыбыта. Кини дьон ортотуттан уґуллан терраса кирилиэґин
дабайан эрдэ±инэ, быыпсай кулуба Адам Будашевскай, ки-
нини таптыы кірін, киІинэйбитэ.
— Евграф Евграфович Кешата улаатан хайыы µйэ µірэхтээх
68