Page 69 - Литература 10 кылаас 2 чааhа
P. 69
киґи буолан хаалла±а. ТаІара кімітµнэн, а±атын оннугар ыал
буолара буоллар µчµгэй буолуо этэ, — диэн кини бэйэтин ат-
тыгар турар Евграф Тускаев о±онньорго эппитэ.
Ґрдµк курбуу уІуо±ар сібі суох хатыІыр, хорсуннук, хоо-
дуоттук туттубут, баай о±ото эрээри боростуой таІастаах,
реальнай училище µірэнээччитэ эдэркээн Тускаев тыл этэн
барбыта. Кини хара маІнайгыттан ыла этэр тылын барыла-
рынаа±ар букатын атыннык са±алаабыта. Романовскай динас-
тия 300 сыл ыраахтаа±ылааґынын устатын тухары буолбут ыар
баттыгаґы тµірэ ырыппыта. Капиталистар уонна помещиктар
ыар баттыгастарын кірбµт рабочай кылаас уонна µлэлээн
иити нээччи бааґынай аймах талабырдаах сэриигэ сµіґµ кур-
дук µµрµллэн тиийэннэр хайдах сэймэктэммиттэрин кэпсээ-
битэ уонна бідіІ сэриилэр ынырыктарын биир-биир а±алтаан
испитэ. Кини онтон салгыы Российскай империя састаабыгар
киирэр колониялар норуоттара киґи ыатаран эппэтинэн бат-
таныыларын кэпсээбитин дьон бэркэ чуумпуран истибиттэрэ.
— Бу эдэр киґи олустаан барда, — диэн, Ламскай тракт
то±ус обывательскэй дьаамнарын наймылаґан ылан кыра дьо-
нун дьаам сµµртэрээччи Моргуев тойон иґиллэр-иґиллибэт
гына киІинэйбитэ.
Оттон эдэр Тускаев буолла±ына, іссі уутугар-хаарыгар кии-
рэн, кэпсии турбута. Кини ити этиллибит ыар баттыгаґы суох
гынар туґугар рабочай кылаас геройдуу охсуспут история -
тын а±алтаан испитэ, уонна ити охсуґууну тэрийбит итиэннэ
салайбыт большевиктар ааттара иґиллиитигэр бэйэлэрин ре-
волюционердарынан ааттанааччылар ортолоругар айдаан буо-
лан барбыта. Оттон Тускаев буолла±ына, кыґытыан иннигэр,
большевиктартан ураты эІин араас іІнііх партиялар рево-
люция істііхтірі буолалларын туґунан салгыы кэпсээбитэ.
Кини МаарыкчааІІа баар социалист-революционердары,
меньшевиктэри, анархистары уонна федералистары, кинилэр
ыраахтаа±ы уґуллуо±уттан ыла икки ый устатыгар Инороднай
управаны уонна родовой управлениелары µрэйбэккэ олорбут-
тарын иґин буруйдаабыта. Бу ааттанар партиялар Маарык-
чааннаа±ы эрэ членнэрэ итинник буолбатахтарын, сир аайы
барытыгар итинниктэрин кэпсээн эрдэ±инэ, Егасов эсер ту-
луйбакка хаґыытаабыта:
— Негодяй, тугу мээнэ сымыйалыы тура±ын, трибунаттан
киэр буол!..
— Били улааппытын кірі-кірі, µірэ сырыттахпытына куґа-
±ана диэлийэн та±ыста. О±ону µірэттэрэр ити ээ, — диэн били
69