Page 69 - Литература 10 кылаас 2 чааhа
P. 69

киґи буолан хаалла±а. ТаІара кімітµнэн, а±атын оннугар ыал
         буолара буоллар µчµгэй буолуо этэ, — диэн кини бэйэтин ат-
         тыгар турар Евграф Тускаев о±онньорго эппитэ.
            Ґрдµк курбуу уІуо±ар сібі суох хатыІыр, хорсуннук, хоо-
         дуоттук  туттубут,  баай  о±ото  эрээри  боростуой  таІастаах,
         реальнай  училище  µірэнээччитэ  эдэркээн  Тускаев  тыл  этэн
         барбыта.  Кини  хара  маІнайгыттан  ыла  этэр  тылын  барыла-
         рынаа±ар букатын атыннык са±алаабыта. Романовскай динас-
         тия 300 сыл ыраахтаа±ылааґынын устатын тухары буолбут ыар
         баттыгаґы  тµірэ  ырыппыта.  Капиталистар  уонна  помещиктар
         ыар  баттыгастарын  кірбµт  рабочай  кылаас  уонна  µлэлээн
         иити нээччи  бааґынай  аймах  талабырдаах  сэриигэ  сµіґµ  кур-
         дук  µµрµллэн  тиийэннэр  хайдах  сэймэктэммиттэрин  кэпсээ-
         битэ уонна бідіІ сэриилэр ынырыктарын биир-биир а±алтаан
         испитэ. Кини онтон салгыы Российскай империя састаабыгар
         киирэр  колониялар  норуоттара  киґи  ыатаран  эппэтинэн  бат-
         таныыларын кэпсээбитин дьон бэркэ чуумпуран истибиттэрэ.
            — Бу  эдэр  киґи  олустаан  барда,  —  диэн,  Ламскай  тракт
         то±ус обывательскэй дьаамнарын наймылаґан ылан кыра дьо-
         нун  дьаам  сµµртэрээччи  Моргуев  тойон  иґиллэр-иґиллибэт
         гына киІинэйбитэ.
            Оттон эдэр Тускаев буолла±ына, іссі уутугар-хаарыгар кии-
         рэн, кэпсии турбута. Кини ити этиллибит ыар баттыгаґы суох
         гынар  туґугар  рабочай  кылаас  геройдуу  охсуспут  история -
         тын  а±алтаан  испитэ,  уонна  ити  охсуґууну  тэрийбит  итиэннэ
         салайбыт большевиктар ааттара иґиллиитигэр бэйэлэрин ре-
         волюционердарынан ааттанааччылар ортолоругар айдаан буо-
         лан  барбыта.  Оттон  Тускаев  буолла±ына,  кыґытыан  иннигэр,
         большевиктартан  ураты  эІин  араас  іІнііх  партиялар  рево-
         люция  істііхтірі  буолалларын  туґунан  салгыы  кэпсээбитэ.
         Кини  МаарыкчааІІа  баар  социалист-революционердары,
         меньшевиктэри, анархистары уонна федералистары, кинилэр
         ыраахтаа±ы уґуллуо±уттан ыла икки ый устатыгар Инороднай
         управаны уонна родовой управлениелары µрэйбэккэ олорбут-
         тарын  иґин  буруйдаабыта.  Бу  ааттанар  партиялар  Маарык-
         чааннаа±ы  эрэ  членнэрэ  итинник  буолбатахтарын,  сир  аайы
         барытыгар  итинниктэрин  кэпсээн  эрдэ±инэ,  Егасов  эсер  ту-
         луйбакка хаґыытаабыта:
            — Негодяй,  тугу  мээнэ  сымыйалыы  тура±ын,  трибунаттан
         киэр буол!..
            — Били улааппытын кірі-кірі, µірэ сырыттахпытына куґа-
         ±ана диэлийэн та±ыста. О±ону µірэттэрэр ити ээ, — диэн били

                                                                       69
   64   65   66   67   68   69   70   71   72   73   74