Page 109 - Литература 11 кылаас 1 чааhа

Харатаайап о±онньор дьиэтиттэн турбута ый аІаара буо-
луута, ата, чоІкуйа кырыаран, олбуорун иґигэр киирэр. Ыл-
дьаана саал былааты санныгар быра±ынан, аІаардас чараас
ырбаахынан эрэ утары тахсар.
— КірдµІ дуо?.. Биґиги Маайабыт дуо? — диэн ыйыппы-
тынан о±онньоругар утары барар.
Сэмэн Уйбаанабыс, хара±ын кырыытынан кэргэнин кірін
баран, ір со±ус тугу да саІарбат. Кини уґун суолун устатын
тухары кэргэнэ бу курдук ыйыта кірсірµн ійдµµ, онно туох
диэ±ин барытын саныы испитэ. Кини кыыстара тыыннаа±ын
биллэрдэр эрэ, Ылдьаана о±отун а±алар иґин тугу да кэрэйиэ
суо±а. Харатаайап о±онньор тіґі да чоруун сµрэхтээ±ин, баа-
йынан киэбирэрин, кулубатынан кµін туттубутун иґин, чахчы
тіріппµт о±отун кірін баран, кэргэнигэр «кірбітµм» диэ±ин
тыла тахсыбакка, атын баайбыта буола турар.
— Сэмэн, дьµлэй буолан хаалбыккын дуу?.. О±обутун кір-
дµІ дуо? — Ылдьаана ыксаабыт куолаґынан хаґыытыыр. ТоІ-
мутуттан эбитэ дуу, тугу эрэ истэбин диэн куттанарыттан эби-
тэ дуу, уІуох-уІуохтара босхо баран, титирэс буолар.
— Э-э, суох… — Харатаайап атын баайан бµтэр. ТаІаґа
кы рыарбытын µтµлµгµн кіхсµнэн соттор.
— Атын дуо?.. Ол да иґин… О±ом эрэйдээх тыыннаа±а
буол лар, ама, мин сордоох ытыырбын сµрэ±э сэрэйбэттээх
буолуо этэ дуо? — Ылдьаана арыычча бэйэтин уйунан, дьиэ-
тин диэки хааман сµідэІниир. Сэмэн Уйбаанабыс, кэргэнин
тіґі да аґына санаатар, киниэхэ Маайа тыыннаа±ын кэпсиир
санаата суох: «Ыал хамначчыта буолан олорор кыыс биґиэхэ
син биир ілбµтµн кэриэтэ!»
Ити курдук Маайа оло±ун суола дьонун олохторун суолуттан
тосту арахсар.

Тылбытын байытабыт
Дьылҕа диэн өйдөбүл сахаҕа олох олорор кэмэ-кэрдиитэ, төһө
анаммыта.
Төлкө диэн киһи дьылҕата, инники анала, кэскилэ. Саха киһи
тус төлкөлөөх, оҥоһуулаах, аналлаах-ыйаахтаах төрүүр диэн өй-
дөбүллээх.
Оҥоһуу, киһи оҥоһуута үөһээ айыылар кини удьуорун-хаанын,
түөлбэтин сирин-уотун үөрэтэн-ырытан баран таҥыылара ааттанар.

109