Page 3 - Литература 11 кылаас 2 чааhа
P. 3
ИВАН МИХАЙЛОВИЧ ГОГОЛЕВ—КЫНДЫЛ
(1930—1998)
«…Кэнэҕэс доҕотторуом,
Үөрэр-көтөр күҥҥэ арыт
Эһиги мин боростуой
Ааппын ахтан аһараарыҥ
Таптыыр сахам тылынан»
Иван Гоголев
Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуоду-
най бэйиэтэ, Саха АССР ускуустуба-
ларын үтүө лээх диэйэтэлэ, Россий-
скай Федерация култууратын үтүөлээх
үлэһитэ Иван Михайлович Гоголев
1930 сыллаахха тохсунньу 18 күнүгэр
Бүлүү куоратыгар сулууспалаах кэр-
гэнигэр төрөө бү тэ. 1954 сыллаахха
А. М. Горькай аатынан Литературнай
институту бү тэрбитэ.
Иван Гоголев эдэр саа һыгар поэ-
зияҕа дөбөҥнүк уонна ситиһиилээх-
тик киирбитэ. 1952 сыллаахха бэ-
йиэт «Ыҥырар уоттар» диэн бастакы
хомуурунньуга тахсыбыта. Кини хара маҥнайгыттан киэҥ
билиилээх-көрүүлээх, олоҕу туспатык көрөр, сонун, дьикти
куоластаах ырыаһыт быһыытынан биллэн барбыта. Бэйиэт
эпическэй жанрдарга ылсан үлэлэспитэ: «Туох тан да күндү»,
«Ленин хайатыгар», «Дорообо, олох!», «Чуумпу акыйааҥҥа»
диэн бэйиэмэлэри, «Күн хайата» (1962 с.) диэн хо һоонунан
арамааны суруйталаабыта.
Иван Гоголев — биллиилээх бөдөҥ прозаик уонна дра-
матург. «Хара кыталык», «Иэйэхсити кэлэтии», «Үһүс харах»
диэн арамааннарыгар, «Кыталыктар кырдаллара», «Өлүөнэ
сарсыардата», «Наара суох», онтон да атын драматическай
айымньыларыгар уонна сэһэннэригэр норуот устуоруйатын со-
нун өттүттэн арыйан көрдөрбүтэ. Бу айымньыларын, фольклор
матыыбын дьиҥнээх олоҕу кытта дьүөрэлээн кимиэхэ да маа-
рыннаабаттык, умнуллубаттык суруйталаабыта. Литератураны
чинчийээччилэр Иван Гоголевы поэзия ис хоһоонугар, фор-
матыгар уонна уобарастааһын кэккэтигэр саҥаны киллэрбит
новатор-бэйиэт быһыытынан билинэллэр. Сүүрбэттэн тахса
дыраамата өрөспүүбүлүкэ тыйаатырдарыгар туруоруллубут-
3