Page 67 - Литература 7 кылаас 1 чааhа
P. 67

— Мин-кээ, — диэбит уола, — һу бурдук һатыы барааччыбын
дуу?

     — Бэркэ, — диэбит, — атынан барыаккын багардаргын мии-
гин һүл, — диэбит. — Бу һүллэккинэ, туок таксыагай, тириибин:
«Алла-булла кутуруктаах айаас атым!» — диэн бараҥҥын, алча-
йан миинэн бараҥҥын, пустой тириини кымньыылыы тур. Киһи
буолуок чаастаак буоллаккына, ат буолан туруога, — диэбит.

     Иньэтин тириитин кастаан ылбыт. Кастаабыта каана-этэ
кууран эрэр, эмээксин буолан эрэр кыыс дьактар иһиттэн так-
сыбыта. Тириитин: «Ааттаак дойдуга айаннаан эрэбин, ырбат
тыҥалаак айаас атым буол!» — диэн һамактыы миинэн баран
кымньыылыы турбута. Төһөгөй даа эрэйдээбэтэ, ат буолан тур-
бута. Айыы дойдутун диэг атаралатан испитэ. ¤айыны буол-
лагына һамыырынан билэр, кыһыны буоллагына кырыатынан
билэр. Бу ыран-һылайан истэгинэ, үс өттүтгэн тумус таастар
турбут дойдуларыгар тийэн испитэ.

     Чугаһаан кэлбитэ, гуорат турар. Күн диэги ааныгар көтүө-
лэтэн кэлбитэ. Түһэ эккириэбит, одуулаан көрбүтэ: ат баайар
тогоһо турар, атын иилэ оксубута. Киирэн кэлбит; эмээксин
олорор:

     — Дорообо! — диэбит.
     Эмээксин диэбит:
     — Кайдиэги огокоон кэллиҥ? Туньактаах чугуйбатак дойду-
тугар, айыы ураанкайа олук суол оксубатак сиригэр кайдиэ-
гиттэн, каннык һилистээк-төрүттээк кэллиҥ? Бэрт кэрэкээнник
кэпсээ, һаатыма даа, толлума даа, кыбыстыма даа, — диэбит.
     Маныга уол туран ыллыы турбута, иньэтэ кэпсээбит төрүтун
кэпсии турбута. Кэпсэлин уһуга буолан: «Ат уола Аталамии бу-
катыырбын», — диэн аатын кэпсээбитэ.
     Маныга эмээксин ыстанан турбута:
     — Огокооммун нии, миниэнэ балтым оготогун эбит! Барар
һуолгун кэпсээн биэр, ыйан биэриэм. Мантан инни диэг айыы
дойдугар бэрт каналгалаак һирдэр бааллар, мүскүөрдээх дьон-
нор бааллар, олор миэрэлэрин билэгин дуо?
     Маныга уол:
     — Һуол аҥар-аҥар һирдэрин таайарга дылыбын. Мантан ба-
рар көнөр агай һуолбун кэпсээ. Бу таас тумустар, көрдөкпүнэ,
үйэлэрин булааныгар үүммүттэриттэн кыттыһа-аракса турал-

                                                                                                        67
   62   63   64   65   66   67   68   69   70   71   72