Page 121 - Литература 9 кылаас 2 чааһа

Ньырбачаан убайа £р³г³ч³й ойуун ити тылларыгар дьо´ун-
наахтык:

— Оннук, — диэбитэ.
— £бүгэ үгэ´инэн, кини ³ст³³хт³рүн ³´ү³ннэ´эр буолара.
£ст³³хт³рг³ Ма²ан Мэкчэ хааннаах илкээнини хаалларара.
Бу сырыыга Ньырбачаан убайа тугу да хардарбакка эрэ дьэ-
бин уо´уйбута.
— Эн, кини уола, бу Мохсоҕол уолаттарын тү³рт уон тор-
дохторун сытыы кылы´а £р³г³ч³й хо´уун, ³´³хт³³х ³йд³³х буо-
луохтаах эти². Тоҕо эн ³бүгэ² үгэ´ин кэсти², ³ст³³ххүн, Ту-
раах Тарбаҕын, ыытан кэбисти²?
£р³г³ч³й онуоха уоттаммыт харахтарынан Ойуу Нэлэкэни
утары к³рбүтэ уонна, ³йд³³р³й диэбиттии, бытааннык саас-
саа´ынан са²арбыта:
— Улуу кырдьаҕас, Нэлэкэ ойуун, мин э´иги курдук у´ун оло-
ҕу олорботоҕум, э´иги курдук олох мындырын билбэтэҕим да
и´ин, мин туох диирбин болҕойон и´ит! Олох, тыыннаах буо-
луу уонна ³л³рсүү-³´³рсүү диэн иккиэн уун-утарылар, бука,
кинилэр ха´ан да биир буолуохтара суоҕа. Оттон, мин санаа-
бар, бу сир үрдүгэр, күн анныгар ү³скээбит, үүммүт айылҕа
сиэринэн олоруохтаах, дьи²нээх бэйэтин ³л³р күнүгэр ³лү³х-
тээх, хагдарыйар кэмигэр хагдарыйыахтаах. Ким да кинини
кэмин иннинэ туура тардыа, суох о²оруо суохтаах. Мин аҕам
Ма²ан Мэкчэ, улуу хо´уун, охсу´уу-³л³рсүү, былдьа´ыы-тала-
´ыы үктэллэнэн олорбут эбит буоллаҕына, онтон би´иги уура-
йыах тустаахпыт. Сир үрдэ киэ² эбээт, кини булда-алда, а´а-
ү³лэ барыбытыгар тиийэр буолбат дуо?! Тоҕо, туох и´ин ³л³р-
с³бүт-охсу´абыт? Тоҕо, туох и´ин күнтэн сүтэрсэбит?
Ойуу Нэлэкэ £р³г³ч³й эппитин с³бүлүү да истибэтэҕэ, ³й-
дүү да сатаабатаҕа.
— £р³г³ч³й хо´уун, эн ити оҕо санаа² этэр. Былыр-былыр-
гыттан икки атахтаах баар буолуоҕуттан охсу´уу-³л³рсүү бу
аан дойдуну тутан турар. Ким бастаан охсубут — ол соргулаах,
ким оҕустарбыт — ол сордоох. Бу аан ийэ дойдуга кыайбыт —
дьоло, кыайтарбыт — соро. Саас-үйэ тухары оннук этэ, оннук
даҕаны, оннук буола да туруо.
— Суох, эн этэри² курдук буолбатах — аан дойдуну охсу´уу
туппатаҕа, тутуох да ту´а суох. Кинини олох тутан турар. Олох
диэн куруутун баара, баар да буолуо, оттон охсу´уу — ол тү-
гэн, быстах аа´ар суол…
— Кыргы´ыы-охсу´уу ааспат, кини мин ки´и буолан ону-ма-
ны ³йдү³хпүттэн баара, билигин да баар. Мин т³рү³м да ин-

121