Page 119 - Литература 9 кылаас 2 чааһа

бэт дэлэй уулаах, кытыытыттан киирэн к³рд³хх³, сир-халлаан
ыпсы´ар киэ² иэннээх Улуу Илин ³рүскэ тиийиллэр. Улуу
Илин ³рү´ү ³р³ у´уннахха, са´ыл курдук ньуолбар саталлаах
Саха Ураа²хайдарга тиийэҕин.

£р³г³ч³й ойуун ити тылларыгар кини диэки к³р³н ылбыта.
— Сахалар — халы², үгүс дьон. Кинилэр би´иги курдук к³´³
сылдьыбаттар, биир сиргэ олороллор уонна ураа муостааҕы
иитэллэр, нэлим сиэллээҕи к³р³лл³р-харайаллар. Ураа муос-
таахтарын үүтэ-арыыта би´иги табабыт киэнинээҕэр быдан ор-
дук, оттон кэлим сиэллээхтэрэ би´иги табабытынааҕар быдан
күүстээх, быдан түргэн.
Эн аҕаҕын ³мүтүннэрэн, сэрэппэккэ сиэбит тигиилээх си-
рэйдээх Дьирикинэй омуктар тус арҕаа күн кылбайа киириитэ
Кү³л Сүүрү²дэ диэки түстүлэр.
£р³г³ч³й, аҕатын ³л³рбүт омуктар ааттарын истэн, хаана
дьэбидис гына түспүтэ. Ойуу Нэлэкэ онно кы´аммакка салгыы
кэпсээбитэ.
— Ол кинилэр улахан кутталлара суох. Хата бу эбэ ы´ыы-
тыыр ба´ыгар олохтоох омуктар кутталлаахтар. Ол курдук,
Анысханнаах Анаабыр ³рүстэн ма²ан таба түүтэ ахсааннаах
Майаат омуктар £ксү³ннээх £л³³²²³ кэлэн олохсуйдулар. Ки-
нилэр чугас ыаллыы олорор халыйар туман курдук халы²
үгүс ахсааннаах Тумат омуктары үтүрүйдүлэр. Эн кинилэртэн
сэрэн, кинилэр а´ынар диэни билбэт дьон. Майааттардыын
хара тыаларыгар баппакка, онтон быгыалаан, үгүс бултаах-
астаах үрэхтэргэ, кү³ллэргэ тахсыталаан эрэллэр ү´ү диэн
истибитим.
Ойуун £р³г³ч³йү ³т³рү к³рбүтэ.
— Бу алларааҥ²ы устан мэндэйэ сытар эбэни ³кс³й³н, тус
арҕаа түстэххэ, тоҕус хонук томточчу туолуутугар олус улахан
кү³лгэ тиийэҕин. Ол кү³л кытыытыгар соҕурууттан к³´³н кэлэн
саталлаах Саха Ураа²хайдар олохсуйбуттара быданнаата. Ону
баара бэт соторутааҕыта күн саҕахха са´ыытын саҕана үллэр
туман курдук үгүс Тумат омуктар кырган кэбиспиттэрэ. ¥лтү
кырбастаан, ү³рэ сэмнэҕэ о²орон кырамталарын киллэрэн
улуу кү³лгэ куттулар. Онтон ол улахан кү³л аата Кырамда
буолла.
Оҕонньор к³мүскэтин түгэҕэ ³´³н эрэр харахтарынан, туох
диир эбит диэн чинчилиирдии, эдэр хо´ууну к³р³н кэбиспитэ.
£р³г³ч³й онно да хаанын хамсаппатаҕа, сымара таастыы ты-
йы´ырбыт иэдэстэригэр биир да тымыр ибир гынан к³рб³т³-
ҕ³, олорбутун курдук олорбута.

119