Page 115 - Литература 9 кылаас 2 чааһа

кырдьаҕас хо´уун Ма²ан Мэкчэ итини барытын санаан-³йд³³н
түспүт сирдэрин талбыта.

Бары тордохтору туруорбутунан барбыттара. Мэкчэ хо´уун
уолугар £р³г³ч³йг³ эппитэ:

— Бу сир — үтү³ сир. Ити арҕаа²ҥы хара буҕарга тахсан
бултуохпут, алларааҥ²ы айаа²²а табабытын мэччитиэхпит.
Эн киирэ²²ин ³ллүүнэни к³р³н таҕыс.

Ньырбачаан убайа £р³г³ч³й, оччоҕо са²а туран эрэр, ийэ-
тин курдук, муус ма²ан, наҕыл-намыын уолчаан, а´ыы охсон,
аллараа кү³л кытыытыгар киирбитэ. Ньырбачаан убайыгар,
куолутунан, кутурук ма´а буолбута. Оччотооҕуга, дьоно баа-
рына, убайа үчүгэй, аламаҕай да этэ — куруутун кинини ил-
дьэ сылдьара, саататара, бииргэ оонньуура. Ол сылдьан булт
араас ньыматыгар ү³рэтэрэ. Кинилэр бииргэ сырыттахтарына,
Ньырбачаан ти´игин быспакка бы´а ыа´ыйалаан ыйытан тах-
сара: хас кыыл-сү³л суолун к³рдүн, хас к³т³рү-сүүрэри к³рүс-
түннэр. Оттон аҕата ³лү³ҕүттэн убайа куруутун оонньуур да,
дьаарбайар да санаата суох дьэбин уо´уйа сылдьар.

Ол киэ´э убайа кыырыктаах ү²үүтүн эрэ ылбыта уонна ту-
руору сыырынан аллараа сиэ²²э түспүттэрэ. Оо, онно ку´а-
хаа´а хойуутун! Бу балыга үксүн! К³т³р кынаттаах бии´э, ³й-
мэйдээх тулуйбат айдаанын тардан, кытыыттан быстыбыт луо-
ҕалыы ууга хараара усталлара, кинилэртэн үргэннэр, кү³л
үрдүнэн былыт курдук күүгүнүү к³т³лл³р³. Оттон балык буол-
лаҕына, кү³скэ куппуттуу, к³йм³ст³ оонньуура. Олус б³д³² со-
болор чычаас, дьара ууга, систэрэ хараара-хараара, иэннэ-
ринэн ууну ла´ыйаллара. Ол дьикти к³стүүнү балачча к³р³н
турбахтаат, убайа £р³г³ч³й биир талыы собону тутан ылбыта
уонна тула эргитэн Ньырбачаа²²а к³рд³р³н баран, аргыый
сэрэнэн ууга т³тт³рү уурбута.

Кү³л кытыытын кэрийбэхтээн, барытын астына к³р³н-билэн
баран, Ньырбачаан убайынаан киэ´э тордохторугар тахсыбыт-
тара — кырдал устун тордох б³ҕ³ туруоруллан бачыгыраабыт
этэ. Барыларыттан бастаан харахха быраҕыллан, саамай ор-
толоругар кинилэр дьоннорун ма²ан тордохторо туналыйара.
Кини у²а ойоҕо´угар саа´ын тухары Ма²ан Мэкчэ кэйэр муо-
´а, охсор туйаҕа буолбут үрдүк у²уохтаах хара бэкир Чым-
па туох да ойуута-мандара суох үрдүк тордоҕун туруоруммут.
Кини уола, Ньырбачааны кытта саастыы, аҕатыныы ³´³с хаан-
наах, курбуу курдук, саа´ыттан ойуччу үрдүк у²уохтаах Богдуу
уол киирэ-тахса сылдьара. Кинилэр ха²ас ³ттүлэригэр Ойуу

115