Page 4 - Литература 10 кылаас 1 чааhа
P. 4
олугар — ыйытыыга, сорудахха, эгэлгэ үлэни толорууга сир-
диир тиэмэлэргэ болҕомтолоохтук сыһыаннаһан үлэлээтэххи-
тинэ, өйгүт-санааҕыт, толкуйгут тобуллуо, өр кэмҥэ сүтэн-си-
мэлийэн хаалбат өйдөбүлгэ, сырдык иэйиигэ кубулуйан, эһиги
киһи быһыытынан олоххо көрүүгүт, майгыгыт, сиэргит олоҕу-
руутугар тирэх буолуохтара. Тус бэйэтэ толкуйдуу, ырыта
үөрэммит киһи ол-бу быстах санааҕа, дьайыыларга киирэн
биэрбэт. Онуоха саха өйүнэн өлбөт буолуу үрдүк кирбиитигэр
киирбит суруйааччылара тирэх буолаллар. Кинилэртэн сүбэ-
лэтэҕин, кинилэрдиин кэпсэтэҕин, ону улахаҥҥа ууран суол
талаа! Дьиҥ дириҥ айылгылаах уус-уран айыы суолтата —
итиннэ, дьон өйүгэр-сүрэҕэр иҥэр күүһүгэр!
«Тылбытын байытабыт» олук икки кэриҥинэн бэрилиннэ:
бастакыга — быһаччы тыл быһаарыыта бэриллэр, иккискэ —
тыл быһаарыытын бэйэҕит тылдьыттан, интэриниэттэн, дьоҥ
ҥутуттан ыйыталаһан толороргутугар ананар.
«Тыыннаах тыл» олукка, аата этэ сылдьарын курдук, төрөө
бүт тылгытынан бэйэҕит тылынан, суругунан саҥаран, суруйан
толороргутугар аналлаах үлэ көрүҥнэрэ тиэмэлэринэн наар-
данан бэрилиннилэр.
«Анаан дьүүллэһии» сорох түгэҥҥэ «Дириҥэтэн ыры-
тыы» диэн ааттаан, дьиҥ тыл ускуустубатын чыпчаала буолбут
айымньыны ырытыыга мөккүөртэн мөккүөр, санааттан санаа
үөскүүр, онон иккистээн, сороҕор үһүстээн төхтөрүйэн айым
ньыга эргиллии ирдэнэрин болҕомтоҕо ылан киллэрдибит.
«Айар, айымньылаах үлэ» олукка уус-уран айымньы киһи
айар дьоҕурун, айымньылаах толкуйун арыйар ураты күүстээ
ҕин учуоттаан, үөрэнээччи барыта да буолбатар, ким санаата
сытарынан толороругар анаан тиэмэлэр бэрилиннилэр.
«Чинчийэр үлэ» олукка уус-уран литератураны тыл ускуус
тубатын көстүүтүн быһыытынан литература устуоруйатыгар,
түөрүйэтигэр тирэҕирэн, ырытарга аналлаах тиэмэлэр киллэ-
рилиннилэр.
Саха норуотун дириҥ далай өлбөт өйүгэр, ийэ кутун чараас
эйгэтигэр, сүрүгэр-кутугар ситиһиилээх айаны баҕарабыт!
Төрөөбүт норуоккут өйүн күүһүн, уйулҕатын сырдыгын — ба-
рытын эккитигэр-хааҥҥытыгар иҥэрэн, өлбөт өйдөнүҥ, өрүү
сырдыгынан, киһилиинэн эйгэҕитин толоруҥ, атын норуоттар-
дыын тэҥинэн, доҕордуу «эн-мин» дэһэр тэҥ кирбиилээх сай-
дар суолга киириҥ!
Ааптардар
4