Page 38 - Литература 10 кылаас 2 чааhа
P. 38

АЛЕКСЕЙ АНДРЕЕВИЧ ИВАНОВ–КҮНДЭ
                                      (1896—1934)


                                         А. А. Иванов-Күндэ  оҕо  эрдэҕиттэн
                                      билиигэ тардыһа улааппыта. Төрөөбүт
                                      тылын,  литературатын  чинчийээччи
                                      буола  үүммүтэ,  онно  улахан  кылаа-
                                      тын  киллэрбитэ.  Норуот  култуурата,
                                      өйө-санаата, билиитэ сайдыытыгар бэ-
                                      чээт  суолтатын  өйдөөн,  1924  с.  Мос-
                                      кваҕа  тэриллибит  ССРС  норуоттарын
                                      киин  издательстволарыгар  саха  сиэк-
                                      сийэтин  тэрийэн,  3  сыл  тухары  соҕо-
                                      тоҕун  кэриэтэ  үлэлээбитэ.  1927  сыл-
                                      лаахха  дойдутугар  кэлэн,  «Кыым»  ха -
                                      һыакка,  1929  сылтан  Саха  сиринээҕи
                                      кинигэ бэчээттиир кыһаҕа эппиэттиир
             эрэдээктэрдэринэн таһаарыылаахтык үлэлээбитэ.
                Саха литературатыгар айар үлэтэ дьоһун миэстэни ылбыта.
             Эһиги  5  кылааска  Күндэ  «Төрөөбүт  тыл»  диэн  күн  бүгүҥҥэ
             диэри  хас  биирдии  саха  киһитин  кутун  тутан,  уостан  түспэт,
             дууһаны  ортотунан  киирэр  хоһоонун  билсибиккит,  үөрэппик-
             кит.  Бэйиэт  төрөөбүт  тыл  «саппа-садарах  уотунан  күтүр  ха-
             раҥаны күлүмнэтэ сырдатан», норуоту сырдатар, сайыннарар
             кыаҕын эппитин өйдүүгүт.
                Күндэ  саха  литературатыгар  төрөөбүт  дойдуга  тапталы
             кини  дьикти  кэрэ  айылҕатын  субу  баардыы,  тыынан,  долгул-
             дьуйан  тупса  турар  ойуулааһынынан  ааҕааччыга  истиҥник
             тиэр дибитэ.
                XX үйэ 30 сс. саха ааҕааччытыгар Күндэ «Марба», «Доро-
             моонноох», о.д.а. кэпсээннэрэ улахан сэҥээриини ылбыттара.



             Ааҕыы, ырытыы
                                    ТӨРӨӨБҮТ СИР

                                      Сэлибирэс
                                      Сэбирдэхтээх,
                                      Илигирэс
                                      Илбиргэстээх
                                      Хатыҥ чараҥ
                                      Хамсаабыта.

              38
   33   34   35   36   37   38   39   40   41   42   43