Page 43 - Литература 11 кылаас 2 чааhа
P. 43
— Биґиги µчµгэйгэ анньынааччыбыт суох… Сэрэппэтэ±э диэ-
йэ±ит… — ойуун сіІ дьааґыннык сµілэІэдийдэ.
— Чэ, чэ, ону-маны лабаІхалаама! Кірµіхпµт. — Кулуба бар-
дамнык бардьыгынаата. Чугас турааччылар барылара ойуун
тула µмµірµстµлэр. Кулуба кыыґын диэки кірін ылла. Кімµс
кубарыйан хаалбыт, уоґа µмµрµІнµµр. «Кэбис, тохтоо!» — диэн
ойууІІа ордоотуон санаталаан баран Тойон Киґи туттунна.
Билигин а±ай ыххайан баран саата да бэрт… Ойуун иэ±эс
гынаат, тµнэ этэрбэґин сототуттан удьурхай уктаах быґа±ын
кылбачытан таґаарда. Быґа±а угун тірдµнэн хара±а курдуктаа-
±ын ким да таба кірбіті…
Ордьонумаан ойуун тугу эрэ ботугуруу-ботугуруу быґа±ын
уґугар дьалыннаахтык силлээтэ, куобах бэргэґэтин уґулла,
аастыйбыт батта±а кырдьа±ас сылгы сиэлин курдук санны-
гар µрэллэ то±унна. Эмискэ бабыгырыы тµґээт, тібітµн быґа
илгиґиннэ. Дьон бары чугурус гыннылар. Ойуун чµіччэрдии
тара±айдаах дьулайын хаІас илиитин такыр сімµйэтинэн би-
гээмэхтээтэ, уІа илиитин кµірэччи кіті±ін, быґа±ын уґугунан
били бигээбит сирин тирээтэ. Тула им-дьим. Дьон тыыналла-
ра эрэ иґиллэр, барыларын харахтара быґахха. Сытыы быґах
сэтинньитээ±и кµн уотугар тоІуйдук килбэчийэр. Ойуун суор-
дуу хатаннык кыланна, быґа±ы хам туппут илиитэ дьигис гын-
на. Быґах кылбачыйбытынан, ойуун дьулайыгар батары киирэн
барда. Ойуун хаххан киэнин курдук тігµрµк хара±ын тиэрэ-
маары кірµтэлээтэ. Илиитэ іссі биирдэ дьигиґис гынаатын,
быґах угар диэри дьулайыгар батары киирдэ. Сибилигин хаан
ірі тыгыа!.. ТыІаан турар им-дьимІэ синньигэс кылы быґа
тардыбыттыы, ким эрэ кыланна. Бары ол диэки хайыстылар.
Кулуба кыыґа Кімµс, сирэйэ кырса тыґа бэргэґэтинээ±эр ор-
дук кубарыйан, маІан хаарга тиэрэ тµґэн сытар эбит. Икки
илиитин быластаабыт. Куо±ас тириитэ µтµлµктэрэ аттыгар
эґиллибиттэр. Кулуба кінтірµк бэйэтэ сµр сымсатык кыыґын
аттыгар баар буола тµстэ.
— О±окком! ʳ쵴µм!.. — Кыыґын хара саарба са±алаах су-
куна сонун санныттан тардыалаата. Кімµс, тыын ылан, иґин
тµгэ±иттэн ірі мэІийэн, салгыны э±ирийдэ уонна эмиэ уІан
унаарыс гынна. МаІан таба тыґа этэрбэґин кыґыл хоруоІка-
лара хаар µіґэ тохтубут хаан тэтэркэй тамма±ар майгылаан
сырал±аннаахтык кыыґаллар, туох эрэ иэдээни санатар кур-
дуктар… Сыыйылла±ас тарбахтара кі±ірін хаалбыттар. Эр-
бэ±ин муннугар сыллаппыттарыгар тыын ылла, кі±ірµмтµйбµт
43