Page 11 - Саха тыла 9 кылаас

18. Туохтуур олоҕо төрүт — үөскээбит, судургу — уустук, чопчу —
тэгили суолталаах, көһөр — көспөт араастаах буолар. Буолар —
буолбат халыыптаах, 5 туһаайыылаах (ханныктарый?), 6 көрүҥ-
нээх (ханныктарый?), кыччатар халыыптаах, 4 туттулук халыып-
таах (ханныктарый?). Туттулук халыыптар этиигэ ханнык оруолу
толороллорун суруйуҥ. Холобурдааҥ.

19. Этиигэ баар туохтуурдары этии чилиэннэринэн арааран анал бэлиэ-
нэн көрдөрүҥ. Туохтуурдар ханнык туттулук халыып буолалларын
быһаарыҥ. Толоруу холобура: Ханна тото (сыһыат туохтуур)
аһыырбын (аат туохтуур), таҥнарбын (аат туохтуур) тургута (сы-
һыат туохтуур) сыаналыыр (аат туохтуур) холкуостаахтар оҕоло-
ругар, миэхэ, ол олус чугаһа уонна өйдөнөрө (тус туохтуур). (ДН)

1. Эмискэ миэхэ сөбүлэспэт санаа буурҕата ытыллар, ситтэрбэт
хомолто тылларыгар утарылаһыах уолҕамчы санаа уолукпар оргуйар.
2. Эмиэ көтөн кэлэн эҕэрдэлии эргийбит эдэр сааһым чыычаахтарын
ити ырыа хомуһуннаах тыллара үргүтүөн мин сүрэҕим баҕарбат, санаам
булкуллар, мөккүһэр. 3. Эн алта уон биэс сааскын туоллуҥ, эҕэрдэ буо-
луохтун! 4. Наһаа эҥсэн, киэҥник толкуйдаан бардым, тохтуохха диэт,
Бааска тыытыгар тиийдэ. 5. Баһылай ата охтон, саатын маһын тоһуппу-
та. 6. Онтон ыла саа диэни тута илик. 7. Үчүгэйдик сырыттахха, дьыл —
хонук. 8. Ити кыыл олорууһу быһыылаах, барар санаата суох, Баһырҕас
биһикки маныахпыт. 9. Ол мас көнө киһи кииһи ытаат да дьиэтин диэ-
ки дьөгдьөрүс гыныаҕа. 10. Күһүн күөлүм арҕаа сыырын кэрийэ акка
мэҥэстэн үөрэнэ барарым. 11. Мин оҕо эрдэхпинэ итинник буолба-
тах этилэр. 12. Лаглайбыт хатыҥнар тыыга олорон истэххэ, кэрэлэр да
этэ. 13. «Көлөһүҥҥүн сотун, тыыга киир, барыах. Тыыбыт ааттаах буол-
су», — диэтэ аҕам. 14. Мин туран, көтүллүбүт өтөхпүт диэки хаамтым.
15. Онно соҕотох хаалбыт сэргэ таһыттан уолум кэлэн ылыахтаах.

(Дмитрий Наумов)

20. Туохтуур туттулук халыыптара: тус туохтуур 10 киэптээх (ханнык-
тарый?), кэпсиир киэп 3 кэмнээх (ханныктарый?), урут ааспыт кэм
6 араастаах (өйдүүгүт дуо?); аат туохтуур кэминэн үс араастаах
(ханныктарый?), дэгэт суолталаах 5 араастаах (олору өйдүүгүт?);
сыһыат туохтуур 4 араастаах (ханныктарый?); үлүбүөй туохтуур
3 арааһа ханныктарый?

11