Page 7 - Саха тыла 9 кылаас

га биир аһаҕас кэнниттэн кини курдук эбэтэр киниэхэ дьүөрэлээх
атын аһаҕас дорҕоон туттуллар диир. Итини сэргэ аҕыйах чопчу-
луур быраабыла баар.

Бүтэйдэргэ бастакы (сүрүн) сокуон тыл иннигэр уонна кэн-
нигэр биир, онтон тыл ортотугар икки эрэ дорҕоон туттуллар
диир. Иккис сокуон саҥарар уорган олоҕурбут үөрүйэҕин тутуһан
бүтэй дорҕооннор сэргэстэһэллэр диир. Онно сөп түбэспэттэр,
ол олоҕурбут үөрүйэххэ бас бэринэн дьүөрэлэһэллэр. Ону дьүө-
рэлэһии үс быраабылата (өрө, төттөрү, хардары) салайар.

4. Сорудаҕы толоруҥ уонна дьүүллэһиҥ.

1. Саха тылыгар тыл иннигэр, ортотугар уонна кэннигэр хас-
тыы бүтэй дорҕоон турарый?

2. Тыл иннигэр ханнык бүтэй дорҕооннор турбаттарый? Наар-
даан суруйуҥ.

3. Тыл кэннигэр ханнык бүтэйдэр турбаттарый? Испииһэктээҥ.
4. Тыл кэннигэр ханнык дорҕооннор сэргэстэһэн туттуллалла-

рын суруйуҥ.
5. Ханнык бүтэй дорҕооннор биир да бүтэйдиин сэргэстэс-

пэттэрий?
6. Ханнык бүтэй дорҕооннор атын бүтэйдиин сэргэстэһэллэ-

ригэр өрүү инники туралларый?

5. Ханнык сокуоҥҥа сөп түбэһэн бүтэй дорҕооннор дьүөрэлэһэн ула-
рыйалларый? Өрө, төттөрү, хардары дьүөрэлэһиигэ олоҕуран ону
т пп к к
быһаарыҥ: ыт+ларыттар, бар+быт+быт>барбыппыт, ыт+ҕа>
пп
ыкка, ыт+(ы)м+ар>ыппар.

1. Илин уонна кэлин аһаҕас дорҕооннору икки кэккэҕэ наар-
даан суруйуҥ.

2. Уос уонна айах аһаҕас дорҕооннорун икки кэккэҕэ наардаан
суруйуҥ.

3. Киэҥ уонна кыараҕас аһаҕас дорҕооннору икки кэккэҕэ
наардааҥ.

4. Уһун уонна кылгас аһаҕас аһаҕас дорҕооннору тус-туспа
наардаан суруйуҥ.

7