Page 18 - Саха тыла 9 кылаас
P. 18
Литэрэтиирэлии тыл нуорматын тутуһан саҥарыы, суруйуу, тыл баа-
йын билэн сатаан туһаныы тыл култуурата дэнэр. Тыл нуорматын
кэһии, ол аата тыл култууратын өйдөөбөт, аахсыбат түбэлтэ олоххо бэрт
элбэхтик көстөр. Ол түмүгэр тыл сыыһырар, киртийэр, суруйарга-саҥа-
рарга толоос, олурҕа, киһи өйүгэр кыайан түһэ охсубат буолар, мөл-
түүр, сымсыыр. Онон тыл култууратын билэргэ, үрдэтэргэ кыһамньы,
анаан-минээн үөрэнии, эрчиллии мэлдьи наада.
1992 сыллаахха алтынньы 16 күнүгэр ылыллыбыт «Саха Өрөс-
пүүбүлүкэтин тылларын туһунан» сокуона саха тыла судаарысты-
ба тыла буоларын сокуон быһыытынан бигэргэппитэ. Бу сокуон
олохтоох омуктар тылларын араҥаччылыыр, судаарыстыба кыһам-
ньытыгар ылар соруктаах.
32. Тыл туһунан сокуон ыстатыйатын тылбаастыырга холонуҥ,
санаа атастаһыытын тэрийиҥ.
«Язык — уникальная ценность и неотъемлимый признак нации. Каж-
дый народ имеет суверенное право сохранить свою самобытную куль-
туру, традиции, язык.
Статья 2. Язык саха как язык коренной нации является государствен-
ным языком Республики Саха (Якутия). Республика Саха (Якутия) осу-
ществляет государственную защиту языка саха и проявляет заботу
о расширении его общественной и культурной функции».
· Тылбаастаабыт кэрчиккит литэрэтиирэлии тиэкис буолар дуо? Тоҕо?
33. Тылбаас араас барыйаанын тэҥнээн көрүҥ, хайата ордугун сыана-
лааҥ, литэрэтиирэлии тиэкискэ хайа барыйааны туттаргытын бы-
һаарыҥ.
Пустыня — кумах куйаар, суйдам. Предмет — тыыммат эттик, бара-
май. Ряд — кэккэ, сэлэ. Анализ — ырытыы, ырыҥа, сыымай. Удостове-
рение — туоһу, кэрэһит. Память — өйгө тутуу, долоҕой.
34. «Бу сиргэ киһи киһи буолбутун төрдө — кини икки улуу
күүһү: уоту уонна тылы баһылаабытыгар сытар» диэн Күн-
нүк Уурастыырап этиитин туһунан санаа атастаһыҥ.
18