Page 93 - Саха тыла 9 кылаас

Сылы түмүктүүр хатылааһын

178. Үлэ биир көрүҥүн талан толоруҥ, ханнык истиил, сааныр ордук
дьүөрэлээҕин толкуйдааҥ.

· «Мин киэн туттар киһим» диэн тиэмэҕэ араатардар күрэхтэһиилэри-
гэр тыл этэргэ тиэкистэ суруйуҥ.

· «Кэскил» хаһыакка матырыйаалла суруйуҥ.
· «Саха тылын билиҥҥи туруга» диэн тиэмэҕэ иһитиннэриитэ суруйуҥ.

СҮБЭ

Òûë ýòèè õàéäàõ ñàҕàëàíàðà óëàõàí ñóîëòàëààõ. Òûë ýòýý÷÷è áàñòàêû
ñîðóãà äüîí áîëҕîìòîòóí òàðäûû, êýðýõñýáèëè êөáүòүү. Îííî àðààñ íüûìà
òóòòóëëàð. Õîëîáóð,

1. Òûë ýòýð òèýìýíè, òóîõ òóһóíàí ýòýýðè îҥîñòîðó áèëèһèííýðèè;
2. Õàííûê áîïïóðóîñêà òîõòîîí ààһàðû ñýðýòèè;
3. Òûë ýòýý÷÷è òóîõ ñàíààòòàí, òîҕî ñàҥàðàí ýðýðèí áûһààðûû;
4. Äüîí-ñýðãý êýðýõñèèð ñîíóíóí, ñûûïïàðàòûí àҕàëûû;
5. Äüèêòè òүáýëòýíè àõòûû, ñîһó÷÷ó ûéûòûãû òóðóîðóó, î.ä.à.
Òûë ýòèè èñòèèëý õàííûê òèýìýòòýí, êèì èñòýðèòòýí òóòóëóêòààõ.
Êûðà îҕîҕî, êûðäüàҕàñ êèһèýõý ñóäóðãó òûë-өñ, ñүðүí èñòèèë îðäóê өé-
äөíөð. Үөðýõòýýõ, êèýҥ áèëèèëýýõ äüîҥҥî ïóáóëóóñòóêà èñòèèëý òóòòóë-
ëàð. Үөðүүëýýõ-êөòүүëýýõ òүãýҥҥý, áûðààһûííüûêêà óóñ-óðàí èñòèèë îðäóê
äüүөðýëýýõ.

179. Тиэкиһи ааҕыҥ. А. А. Иванов-Күндэ «Марба» кэпсээнигэр ханнык
кэм ойууланарый? Байбаллаах Марба туох кыһалҕаҕа түбэстилэр?
Бу кэпсээни ырытыһыҥ.
Тэҥҥэ холбонор холбуу этиилэри булан устуҥ. Тылынан уонна су-
ругунан быһаарыҥ. Бэлиэтэммит этиилэри ситиминэн ырытыҥ.

Сарсыарда Байбал дьиэтигэр кэллэ. Кэлбитэ, оҕото Чыычаах, хо-
лумтаҥҥа кэлэн быардыы охто сытан, көмөрү ыстыы-ыстыы сиир, кө-
мөрү сыыҥар-сырааныгар булкуйан сирэйин дэлби биһиммит. Ойоҕо
хотоҥҥо сааҕын күрдьэ сылдьан, эрэ кэлбитин билэн, хотонуттан
тахсан, отунан саахха биһиллибит этэрбэһин сотто турда. Байбал
хоонньуттан окко сууламмыт буспут эти таһааран остуолга уурда.

— Бэҕэһээ тойонум аах эт сиэбиттэрэ, онтон ити өлүүбүн аҕал-
лым, — диэтэ Байбал. Марба саҥата-иҥэтэ суох, хайа бу тугу көрдүм

93