Page 95 - Саха тыла 9 кылаас

Алын кылаастарга
үөрэппити хатылааһын

1 сорудах. Бэһис кылааска саҥа дорҕоонун, тыл састаабын уонна лиэк-
сикэни үөрэппиккитин санааҥ.

Тыл төрүт уонна үөскээбит олохтоох. Төрүт олохтон тылы үөскэтэр
сыһыарыы көмөтүнэн саҥа тыл үөскүүр. Эһиги морполуогуйаны үөрэ-
тэргитигэр аат тыл, даҕааһын аат, ахсаан аат, солбуйар аат, туохтуур,
сыһыат үөскүүр сүрүн сыһыарыыларын, ону сэргэ аат тыл уонна туох-
туур уларыйар сыһыарыыларын билбиккит. Ааты уларытар сыһыарыы-
лар: кэпсиирэ, тардыы, элбэх ахсаан уонна түһүк сыһыарыылара. Туох-
тууру уларытар сыһыарыылар: киэп, кэм уонна сирэй сыһыарыылара.

1 эрчиллии. Тыл олоҕун, сыһыарыыларын араарыҥ, үөскэтэр дуу, ула-
рытар дуу сыһыарыы буолалларын быһаарыҥ.

Толоруу холобура: ҥҥ
оо

солооһуҥҥа > солоо + ооһун + ҕа

солоо — тыл олоҕо, туохтуур, соруйар киэп, 2 сирэй

-ооһун — аат тыл үөскүүр сыһыарыыта, үөскэтэр с.

-ҕа — сыһыарыы түһүк сыһыарыыта, уларытар с.

Мастааччыларга, көмүсчүттээҕэр, тутууну, хатааһыммыт; ытырыы-
гын, күрдүргэс, оҕомсоххун, кылыгырас, ырыганнар, иистэнньэҥ, кыы-
һырымтаҕай; үһүөн, уонча, тохсус; оннук, миэнин, бэйэтиттэн; хараар,
үлэлээбит, кэҥээ, тымныйбыт; үчүгэйдик, сахалыы, биэстэ, иккиһин,
арылыччы, күнүскүнү.

2 эрчиллии. Ханнык тыл уларытар сыһыарыылааҕын тута этэргэ кү-
рэхтэһиҥ.

Хаастар, учууталбын, киһини, ийэм, аахтым, кэлиэм, барбыта, көрүү-
һү, көрөөйөҕүн, бардаҕым, ааҕааччы, этээр, оҕолор, киһигин, сэттэҥ,
кыыска, оҕоттон, ону, бэһистэр, уончабыт, биллиҥ, көтүөҥ, саспытыҥ,
суруйууһубун, бастаҕыҥ, ылааччы, ыйытыым.

95