Page 99 - Саха тыла 9 кылаас
P. 99
Аат тыл аат тылтан, туохтууртан үөскүүр, элбэх ахсаан, тардыы,
кэпсиирэ, түһүк сыһыарыылаах;
Даҕааһын аат аат тылтан, туохтууртан үөскүүр, хаачыстыба, сыһыан
диэн араастаах, буолбат халыыптаах, күүһүрдэр, кыччатар халыыптаах,
ааттыйар;
Ахсаан аат араастара: төһө, кэрискэ, барыллааһын, үллэһик, хо-
муур, бытархай, чопчута суох;
Солбуйар аат араастара: сирэй, ыйар, ыйытар, бэйэни, хомуур,
тардыылаах, быһаарыылаах, быһаарыыта суох, түмэр, түмэр-буолбат;
Туохтуур ааттартан, дьүһүннүүр, тыаһы үтүктэр тыллартан үөскүүр,
хайааһын, хамсааһын, турук, иэйии туохтуурдара бааллар, көһөр-көспөт
араастаах, туһаайыылардаах, көрүҥ, кыччатыы уонна буолар-буолбат
халыыптаах, туттулук халыыптара: тус туохтуур (киэп, кэм), аат туох-
туур (кэминэн араастара), сыһыат туохтуур (урут, тэҥҥэ, тута, кэлин),
үлүбүөй туохтуур (-арга, -ыахха, -тахха);
Сыһыат ааттан, туохтууртан үөскүүр, араастара: буолуу, кээмэй,
кэм, миэстэ, төрүөт;
Саҥа аллайыы төрүт олохтоох, ааттан, туохтууртан үөскүүр, араас-
тара: иэйии-уйулҕа уонна тулалыыр эйгэҕэ сыһыан;
Эбиискэ төрүт олохтоох, ааттан, туохтууртан үөскүүр, араастара:
тылы, халыыбы үөскэтэр, суолталара: сыһыан уонна сыанабыл;
Сыһыан тыл састаабынан тус сыһыан тыл, сомоҕо сыһыан тыл диэн
арахсар, ааттартан, туохтууртан, сыһыаттан үөскүүр, араастара: санаа
чахчылааҕын сыаналыыр, истээччигэ сыһыаны көрдөрөр, сөбүлүүр-
сөбүлээбэт сыһыаны көрдөрөр, санааны сааһылаан этэри көрдөрөр;
Дьөһүөл төрүт олохтоох, ааттартан, туохтууртан, сыһыаттан үөс-
күүр, суолтата түһүккэ эбилик суолта, дьөһүөллээх түһүктэр: төрүт, сы-
һыарыы, туохтуу, таһаарыы
Ситим тыл солбуйар, ахсаан ааттартан, туохтууртан, сыһыаттан,
эбиискэттэн, сыһыан тылтан үөскүүр, арааһа тэҥҥэ холбуур уонна
баһылыыр суолталаахтар.
Саҥа чааһын ырытыы халыыба:
1. Саҥа чааһа
2. Өйдөбүлэ
3. Ыйытыыта
4. Суолтата
5. Араастара
6. Үөскүүр халыыптара
7. Уларыйыыта
8. Этиигэ оруола
99