Page 146 - Литература 6 кылаас 2 чааhа

луо, күн ахсын бары биир сыарҕаҕа көлүллэн, тойонноро,
ласпаҕар кыра киһи дьаһалынан, кини баҕатыгар бас бэ-
ринэн, кини санаатын хоту сырсаахтыыллара.

Кустук оргууй туран, көһүйбүт сиһин көннөрөн тыыл-
лаҥнаан ылла. Хаарын тэбэнэн илгистэн ылбытыгар ти-
мир сыап тыаһа өрө кылыгырыы түстэ. Ону-маны иһил-
лээбитэ буола-буола тула көрүммэхтээтэ да, үөһэ халлаан
сулустарыттан, бөрөлөр онолҕонноруттан ураты туох да
суохха дылы. Арай ол омоско эрэ оннугун Кустук бэркэ
билэр. Туундара уйаара-кэйээрэ биллибэт уорҕата бүт-
түүн кыймаҥнас кыыл-сүөл буолуохтаах. Олор ким хан-
на баһа батарынан саһан, иһийэн хааллахтара. Ханна эрэ
көҥүл кыыл табалар кынтаһан турдахтара, халыҥ хаарга
дьөлө түһэн, туундара бөдөҥ кутуйахтара, эмис куобах-
тар, кылбаа маҥан кырсалар саһан сыттахтара...

Ол эрээри син биир туундара кураанах курдук. Кут-сүр
тохтообот иччитэҕинэн мэндээрийэр. Төһөтүн да иһин хан-
на эрэ син биир бүтэр уһук баара чахчы. Онтон, ол туун-
дара бүтэр уһугуттан ыла, Кустук ахтар төрөөбүт Тайҕата
саҕаланар. Оо, онно төһө эрэ үчүгэй буолла?! Хас биирдии
мас, бэл, эргэ чөҥөчөк кытары, бэйэтэ туспа сыттаах. Ол
кэрэ дьоллоох дойду хабайар хаба ортотугар, кыракый ба-
лаҕаҥҥа, Охоноон булчут ыта суох соҕотоҕун олороохтоо-
тоҕо. Ол күндү балаҕан ырааҕын санаатаххына — саллаҕын.

Кустук аттыгар сэргэстэһэ көлүллэр Кырбый мааҕыт-
тан сыппакка тус соҕуруу хайыһан олорор. Кини мээнэҕэ
элэ-сала көтөрү сөбүлээбэт, барыларыттан тыйыс май-
гылаах. Эйэргэһэри-оонньоһору ылыныахтааҕар, ким да
буоллун, чугаһаабыкка барытыгар аһыытын килэс гынна-
ран кэбиһэр.

Хаҥас диэки Маҥан уонна Харас диэн дьоҕус соҕус,
акаарытыҥы ыттар түүрүллэн баран утуйан буккураспыт-
тар. Оттон уҥа диэки Харабыл диэн мордьойбут күөрт ыт
уонна албын Сырбай утуйбакка атахтарын салана сытал-
лар. Харабыл ис-иһиттэн киэҥ-холку көҕүстээх, туохтан
да уолуһуйары-ыгылыйары билбэккэ, бэйэтэ-бэйэтигэр
сылдьар. Бэл, бука бары айманар түбэлтэлэригэр кини
кыттыбат. Атыны саныы сылдьарга дылы. Кырбый курдук

146