Page 148 - Литература 6 кылаас 2 чааhа
P. 148
барыта Байбалтан тутулуктаах. Аан дойдуну аҥаардастыы
кини эрэ баһылыырын курдук. Бука бары Байбал сирэ-
йин-хараҕын кэтэһэллэр. Үтүө-мөкү, дьол-сор барыта ки-
ниттэн тахсар, барытын кини дьаһайар. Онон туохтан Бай-
бал санаата көнөрө барыта үтүө, оттон туохтан хомойоро,
кыйыттара барыта куһаҕан буоларын өйдүүр бэрт судургу.
Бүгүн бэрдэ суох күн саҕаламмыта чахчы. Ол тугунан
туолуйан тахсарын сэрэйэн, ыттар эрэйдээхтэр эрдэттэн
иэннэрэ кэдэриҥнии истилэр.
Дьэ ити!.. Хаарга батары анньыллыбыт тарыыр кыычы-
гырыы түһээтин кытары, буочак барыларын төттөрү тар-
дан ыларга дылы гынна.
Хайалара эрэ, арааһа, Маҥаннаах Харас сордоохтор
быһыылаах, субу адаҕыйан иһэр алдьархайтан ыйылыы
түстүлэр. Байбал кыыһыран, үөхсэ-үөхсэ өр баҕайы тугу
эрэ хаһыста. Ыттар эрэйдээхтэр, уҥуох-уҥуохтара босхо
баран, тимир сыап уот абытайынан курбуулуурун кэтэһэн
тураахтаатылар. Байбал бүтээт, үөхсэн бабыгырыы-ба-
быгырыы, наарта баһыттан таһыырга аналлаах сыабы өрө
кылыгыратан таһаарда...
Аан маҥнай, чугас буолан, Маҥаннаах Харас таһыллан
сарыластылар, иһийбит туундараны аймаатылар. Онтон Ха-
рабыл бэйэтин өлүүтүн саҥата суох ылла. Ол иһин буолуо,
көхсүн тыаһын истибит эрэ этэ тардыах, хаста да бүтэҥитик
«тис-тис» гынна. Онтон Кырбый синигэр түһэн, Байбал ох-
суутун аайы аһыытын килэппитинэн утары мордьооттоһон,
ордук үгүстүк таһылынна быһыылаах. Кустук иэнэ уотунан
аһыйда. Онтон буолуо, туундара бүттүүн халлааҥҥа тиийэ
уотунан сандаарыҥнаамахтаата. Сулустар эмискэ босхо
барбыттыы, туора-маары сырсыакаластылар. Сыап хаста
даҕаны көхсүттэн эрийэ курбуулаан, уһугунан иһигэр тиийэ
батарыта киирэргэ дылы гынна. Эмискэ, сүһүөхтэрэ босхо
баран, хаарга умса түстэ. Сырбай, иччитэ киниэхэ ас биэ-
рээри чугаһаабытыныы, албыннаһан эккэлээн, кутуругу-
нан куймаҥалыы сатаабыта туһалаабата быһыылаах, өлөр
саҥата тахсан куһаҕан баҕайытык өрө сарылаата.
Баһырҕас эрэ таһыллыбакка хаалан, кэлэйбит курдук
киэр хайыһан тилэхтэрин салана сытта. Өрүү итинник ура-
148
