Page 36 - Литература 7 кылаас 2 чааhа
P. 36

АЙАР, АЙЫМНЬЫЛААХ ҮЛЭ

         «Бэйэтэ эмтиэкэ» кэпсээнинэн өрөспүүбүлүкэҕэ тахсар «Кү-
    лүмэн» диэн телесериал курдук ис хоһоонноох оҕолорго анал-
    лаах тэттик киинэтэ устарга холонуҥ.

                                  Ачаа

     Ачаа Уйбааҥҥа алдьархай бөҕө буолла: саһаан түстэ. Са-
һаан түстэ. Туох да бокуойа суох түстэ! Аккаастаһан чыраах-
таһан көрдө да — туһа суох. Туһа суох буолла.

     Ачаа общественнай түһүүнү-тардыыны таптаабат — быһа-
ҕынан анньынар курдук саныыр. Ачаа «аҕал» диэтэххэ антах
хайыһар, «кулу» диэтэххэ курус гынар. Оттон ылбытын-туһам-
мытын Ачаа билбэт, умнар үгэстээх.

     Дьэ, онон Ачааҕа саһаан түстэ. Биир саһаан бүтүннүү түстэ!
     Ачаа тэҥнэһиэ дуо — сарсыҥҥытыгар саһаан кэрдэ тыаҕа
таҕыста. Тахсан биир омурҕаҥҥа кэрдэн баран, «сөп буолуо», —
диэтэ. Бүтэрэн дьиэтигэр киирдэ. Дьэ, кырдьыга, дөбөҥнүк
кэртэ гынан баран, оттон сөп буоларын биллэҕэ дии.
     Өйүүҥҥүтүгэр: «Саһааммын киллэрэ бардым», — диэн ба-
ран, кыадьах гынан хаалла. Оҕуһун тутан тыатыгар таҕыста.
Тахсан били саһаанын олоччу биирдэ тиэйэн баран, нэһилиэк
Советын дьиэтин диэки дьүккүтэ турда. Айаннаан иһэн, саһаа-
ны хайдах туруордахха барыстааҕын быһа толкуйдуу истэ. «Сөп
буолаа инигин?» — диэбиттии, ыйыппыт курдук, сыарҕалаах
маһын диэки көрөн кээстэ. Маһа араас төҥүргэстээх, хатырык-
таах, сытынньаҥнаах, арбахтаах мас «ээ, дэлэй, дэлэй» диэххэ
айылаах адаарыйан истэ. Ону көрөн Ачаа: «Сөп буолсу», —
диэн экчэс гынна. Сымаассыйан оҕуһун имнэммит эрэ курдук
соруйда, урут сарылыы түһэн баран сырбатар бэйэтэ.
     Дьэ бу курдук айаннаан, Совет олбуоругар кэлэн, дьиэҕэ
киирбэккэ эрэ, саһаанын туруоран барда. Дьэ саһаан тугут-
тан даҕаны туруоруута уустук буолар эбит! Кэрдиитэ таах
сибиэ этэ — биир эрэ омурҕан баарта. Оттон туруорууту-
гар, Ачаа курдук киһи, оруобуна икки уһун омурҕаны ыытта.
Кыһыҥҥы күнү быһа кыадьаҥнаан таҕыста. Дьэ, уустук да

  36
   31   32   33   34   35   36   37   38   39   40   41