Page 133 - Литература 9 кылаас 2 чааһа
P. 133
Анаан дьүүллэһии
1. Роман ис хоһоонуттан, идиэйэтиттэн тахсар социальнай уон-
на философскай «Киһи эбэтэр кии буолуу», «Олох хаһан да
уҕараабат мөккүөрэ», «Атын омуктардыын эйэлээхтик оло-
руу» проблемаларын дьүүллэһиҥ.
2. Аныгы дьон өбүгэлэрбит өйдөрүн-санааларын, эрэйдэрин-
муҥнарын, дьоллорун-үөрүүлэрин билэрбит тоҕо наадатын
быһаарсыҥ.
3. Саха аҕа ууһугар кырдьаҕас элбэх буоллаҕына, ыччат тэни-
йэр, сайдар диэн өйдөбүллээх. Тоҕо?
4. Хататтаах кыалык — уот, киһи уонна айылҕа ситимэ; Саха
быһаҕа — дьон икки ардынааҕы сыһыана; Муостан чочул-
лубут үҥкүүлүү сылдьар саха кыыһа — таптал, олох быс-
тыбат тыынын бэлиэлэрэ. Бу бэлиэлэр олох тыын күүстэрин
кэрэһилиир символлар буолалларын тойоннооҥ.
5. «£рг³ст³³х ү²үүнү ³р³ туппут ³р³г³йдүүр, кыырыктаах
бата´ы кыбына сылдьыбыт кыайар». Кыргыс, бы´ылаан
үйэтэ диэн баар буола сылдьыбытын Саха сирин устуору-
йатын чахчыларыгар тирэҕирэн бы´аарыҥ.
6. «Сир үрдэ киэ² эбээт, кини булда-алда, а´а-ү³лэ барыбы-
тыгар тиийэр буолбат дуо?! Тоҕо, туох и´ин ³л³рс³бүт-ох-
су´абыт? Тоҕо, туох и´ин күнтэн сүтэрсэбит?», «Олох
диэн куруутун баара, баар да буолуо, оттон охсу´уу — ол
түгэн, быстах аа´ар суол». Бу Өрөгөчөй тыллара. Тумат-
тартан т³рүттээх Даҕанча уонна То² Биистэр ба´ылыктара
£р³г³ч³й хо´уун олоҕу к³рүүлэрин тэ²нээн к³рүҥ, санааҕы-
тын чопчулааҥ.
Аах. Бил. Туһан
1. Берёзкин Г. И. Саха былыргы сэ´эннэрэ уонна кэпсээннэ-
рэ. — Дьокуускай : Кинигэ изд-вота, 1977.
2. Д. Васильева. Улахан суол төрдүгэр // Хотугу сулус. —
1998. — 4 №. — С.96—98.
3. Васильева Д.Е. Далан : олоҕо уонна айымньыта. — Дьокуус-
кай : ГУП «Полиграфист», 1998. — 258 с.
4. Ксенофонтов В. В. Эллэйада. Материалы по мифологии и
легендарной истории якутов. — Москва : Наука, 1977.
5. Фёдоров Г. В., Егоров Н. Ф. Сэргэ т³рдүгэр сэ´эн. — Дьокуус-
кай : Кинигэ изд-вота, 1991.
6. Эргис Г. У. Очерки по якутскому фольклору. — Москва :
Наука, 1974.
133