Page 239 - Литература 10 кылаас 2 чааhа
P. 239

ньор  билигин  да  син  үчүгэйдик  барыгылдьытар  уҥа  хараҕар
         хатаннылар.
            Дьаһааһына ойууна, кини өһүргэммитин өйдөөтө гынан ба-
         ран,  онтун  биллэрбэккэ,  кыыкынас  куолаһынан  саҥарбытын
         курдук саҥаран эҥээритэ олордо:
            — Эн эһэҥ оҕонньору өйдүүбү-үүн… Улаха-аан ойуун этэ-э…
         Абааһылара да күүстээхтэрэ… Хата ол ханна-ханна дьүгэлий-
         биттэрин таба көрбөккө хаалбытым…
            — Бэйи  эрэ,  оттон  эн,  Охоноо,  ойуун  хомуһунун  туһанан
         байбатаҕыаҥ?  —  Уйбаачаан  саныыр  санаатын  сирэйгэ  этэн
         саайда.
            Ньолоҕор  сирэйдээх  оҕонньор  бастаан  утаа  кини  тылла-
         рын  адьас  атыннык  өйдөөбүттэриттэн  дьиктиргээбит  курдук
         тутунна, ол гынан баран утаакы буолбата, аргыһыттан кэлэй-
         биттии  тордох  улаҕатын  олоотоон  баран,  ити  Индигиир  му-
         ҥур кутуруктаах хобдоҕурбут бөрөтө арааһы лахсыйарын аах-
         са сатаама диэбиттии, Куриль диэки хайыста. Друскин кигэн
         ыыппыт дьонун ити да абыраабата: Куриль кинилэр хоһохтоох
         санааларын өйдөөбүтэ. Ыспыраабынньык юкагирдар бас-бат-
         тах баралларын иһигэр киллэрбэт, ол аата кинини, кулубаны,
         эмиэ ахсарбат буоллаҕа. Онтон атын эбитэ буоллар, ойууттар
         маннык ардай аһыыланыахтар суоҕа этэ. Уйбаачаан буоллаҕы-
         на, өйүнэн тутаҕын быһыытынан эрэ тэбиэһирэр диэтэҕиҥ дуу,
         ламуттар хаһан эрэ Курильга көмүскэттэрэн санааларын тап-
         тарбыттарын  билигин  да  бырастыы  гыныан  баҕарбат.  Ыспы-
         раа бынньык  уордайыыта  манан  аҕай  дьыала  буолбатах.  Ол
         эрээри билигин оннооҕор ордук куһаҕан буолаары турар. Эһэ-
         тин  абааһылара,  бостуук  табаарыһын  соһумар  өлүүтэ,  буор-
         босхо  тиксибит  үөр  таба…  Урукку  да  өттүгэр  итини  барытын
         ойуун хомуһунугар күтүрүү сылдьыбыттара. Ол да буоллар бу
         билигин, кыра да хобу-сиби сэҥээрэ истэр бачча элбэх киһи
         түмсэн, туундара киэҥ киэлитин, кэтит таһаатын көрөр хараҕа,
         истэр  кулгааҕа  барыта  манна  хараҕаламмыт  кэмигэр,  байар
         туһугар хара дьайдаах быһыыланыы туһунан тыл көтөҕөр диэн,
         баҕар-баҕарыма, сыанан аҕаабата биллэр.
            «Кини туга итэҕэһий? Туохха суудайарый? — Куриль харах-
         тарыгар кыһыл ирбэнньиктэр дьиримнэстилэр, онтун аһараа-
         ры симириктии көрүтэлээтэ. — Ити улуу күтүр ситэ кыырбакка
         тохтоон, суолун көннөрүнүө. Манна миигин баһыйар хомуһун-
         наах  ойуун  баар,  кини  мин  абааһыларбын  тууйталыыр.  Ол
         ойуун хомуһунун күүһүн арай абааһылар билэн эрдэхтэрэ диэ-
         ҕэ. Баран да хааллаҕына тугу сүүйтэриэ баарай. Дьон санаа-

                                                                      239
   234   235   236   237   238   239   240   241   242   243   244