Page 117 - Литература 11 кылаас 2 чааhа
P. 117

5.  Бөлөҕүнэн  эбэтэр  кылааһынан  бүттүүн  бырайыактаан,
               «Дьикти саас» испэктээктэ туруоруҥ.


                                                        ЧИНЧИЙЭР ҮЛЭ


               Уус­уран литератураны чинчийиилэргэ, кириитиктэр ыста-
            тыйаларыгар  олоҕуран  эрэпэрээттэ,  бырайыакта,  дакылаатта
            суруйарга холонуҥ:
            1.  Оскуола бастыҥ үөрэнээччитэ Толя Попов уонна орто үөрэ­
               нээччи Кеша Попов уобарастарын тэҥнээн чинчийиҥ.
            2.  Суруйааччы  айымньыга  бар  дьон  ытыктыыр,  киэн  туттар
               тыа сирин боростуой үлэһит үтүө дьоно, эдэр ыччата туох
               ураты майгылаахтарын, толкуйдаахтарын кимнээх уобарас­
               тарынан көрдөрөрүн быһаарыҥ, ырытыҥ, дакаастааҥ.
            3. «Дьикти саас» сэһэн прототиптара.


         Ааҕыы, сэһэргэһии

                                 ТЫГЫН ДАРХАН

                           (арамаантан быһа тардыы)
                         ТОХСУННЬУ ЫЙ КЫҺЫЛ КИЭҺЭТЭ

            Тохсунньу  ый  аам-даам  тымныынан  будулуйан  турара.
         Ыыс-быдаан  тыыннаах,  болуо  муус  муруннаах,  хайыр  ойбон
         харахтаах, ураа лаҥкыр муостаах, күнү-ыйы бүөлүүр күр муус
         көҕүстээх  Тымныы  Оҕуһа  обургу,  кини  аҕай  буолан,  Хотугу
         Муус Далайтан аарыгыран-айгыстан тахсан хаамыталаан хаа-
         чыгыраабыт, сүүрэкэлээн лүһүгүрээбит, муннун бууһурҕаппыт,
         айаатаан мэҥийбит, Орто Аан ийэ дойдуну буһурук күдэн тыы-
         нынан толорбут саҕа ахан этэ.
            Тохсунньу ый кыһыл киэһэтигэр Туймаада эбэ хотун дьоһун
         баһылыга Тыгын Дархан багдайбыт бадьыр балаҕаныттан тах-
         сан,  тус  хоту  халлаан  оройун  өҥөйөр  Орой  Сулус  диэки  ха-
         йыһан  баадайан  туран,  бастаан  чигдитигэр  чэпчэкилэммитэ.
         Ол  гынан  баран,  халлааннаах  таҥаратын  диэки  хантайан  ба-
         лачча турбахтаабыта.
            Ок-сиэ!  Бу  үктүөтэр  өҕүллүбэт,  баттаатар  маталдьыйбат
         Орто  Туруу  Дьаҕыл  дойду  барахсан  үрүт  өттүнэн  сабырыйан
         турар  үс  хаттыгастаах  өндөл  маҥан  халлааҥҥа  эҥин  дьикти
         да баар эбээт! Үөһэ үрдүк мэҥэ халлааҥҥа эҥин-эҥин кыһыл,

                                                                      117
   112   113   114   115   116   117   118   119   120   121   122