Page 110 - Саха тыла 6 кылаас

АХСААН ААТ

21 §. Ахсаан аат суолтата

Барамай ахсаанын уонна чыыһыланы бэлиэтиир
тылы ахсаан аат дэнэр. Ахсаан аат хас? төһө? хаһыс?
диэн ыйытыыларга хоруйдуур. Холобур: Үс (хас?) күн
ааста. Кэлбитим үһүс (хаһыс?) күнэ.

Түүр тылларыгар ахсаан ааттар атылыылар, холо-
бур:

сахалыы: биир, икки, үс, түөрт, биэс, алта, сэттэ,
аҕыс, тоҕус, уон;

түркүмүөннүү: биир, ики, үч, дөөрт, бээш, алты,
еди, сэкиз, докуз, оон. Ахсаан аат түһүгүнэн ула-
рыйар: үс, үстэ, үскэ, үһү, үһүнэн, үстэн, үстүүн,
үстээҕэр. Уустук ахсаан аат бүтэһик эрэ тыла ула-
рыйар: уон үс, уон үскэ, уон үһүнэн.

Ахсаан аат аат тыл оннугар туттуллуон сөп: Үс чаас
буолла (ахсаан аат). — Үс буолла (аат тыл). Ааттый-
быт ахсаан аакка тардыы уонна кэпсиирэ сыһыарыыта
сыстыан сөп. Холобур: Мин уон үс саастаахпын. —
Мин уон үстээхпин.

Ахсаан аат этиигэ бэйэтин суолтатыгар туттуллун-
наҕына, быһаарыы уонна кэпсиирэ буолар:

Мин алтыс (хаһыс?) кылааска үөрэнэбин. Мин
сааһым уон икким (хаһый?).

Оттон ааттыйбыт ахсаан аат этиигэ туһаан, толо-
руу, сиһилии буолуон сөп:

Алта (хас?) буолла. Мин биэһи (тугу?) ыллым. Мин
биэскэ (хаһан?) кэлиэм.

110