Page 119 - Литература 6 кылаас 1 чааhа
P. 119
баарыттан да дьаахханарым. Айан суолун саҥа кууран
эрэр инчэҕэй бадарааныгар, соруйан баарын биллэрэ
сатаабыкка дылы суоһурҕанан, уһун дэгиэ тыҥырахтарын
таһааран баран лэппэрдээбит эһэ суолун көрөр сонун
буолбатаҕа. Саатар ыппыт эҥин суох, Маанчык баара
эбитэ буоллар, дьиэ таһыгар киһини сибикилии сатаан
чуҥнанар эһэни үрэн, хайаан да биллэриэ этэ дэһэрбит.
Ийэм кыһын устата урут хаһан да айакалаабатах-
дьойохолооботох бэйэтэ: «Сүрэҕим нүөлүйэн ыалдьар,
туох ааттаах буоллахпыный…» — диэн, чахчы улаханнык
ыарытыйан хаста да сыта сылдьыбыта. Ардыгар: «Ик-
ки сэбиргэҕим бобо тутар, тоҕо бэрдэй, бу билиҥҥэт-
тэн…» — диэн муҥатыйара, өссө уора-көстө ытамньыйар,
ытыыр быһыылааҕа… Мин ону сэрэйэрим, билэрим…
Саас, Киристиэп таҥара күнүн саҕана, ийэм, улахан-
нык бэргээн, наар сыта мээрик буолбута. Ынаҕын да
кыайан ыы тахсар кыаҕа суоҕун иһин: «Ийээ, мин бэйэм
ыаҕым!..» — диэн тылланан, Тамманы ыан тыккырдата-
рым. Ынахпыт барахсан кыаһылаппата, мөхсөн хайаан
татыахайдаммата. Ыатан да диэн, кытараабыт сүөһү туох
элбэх үүтэ кэлээхтиэй. Тарбахтарым улук буола ууллан,
сүһүөхтэрим дьаралыйан ыалдьыахтарыгар диэри, бэл-
гэйбит эрээри үүтэ суох Тамма бэриҥин, үүт киллэрэ
сатаан, убахтыы, имэрийэ-томоруйа сатыырым да, туһа
суоҕа. Дьоҕойон ыаҕайа түгэҕин эрэ саппыт үүппүн кил-
лэрэн, тимир куруускаҕа кутан, сирэй оһох уотугар кыын-
ньаран ийэбэр илдьэн иһэрдэрим. Бэйэтэ да бэрт кэмчи
үүппүн, аны оргуйан, күүгэннирэ үллэн, таһынан баран
тохтон хаалыа диэн, үтүлүк кэтэн, өрө тэптэ да таһаа-
ра охсоору хаһан кыынньарын кэтэһэн олорорум. Ийэм
аҕыйахта сыпсырыйан баран: «Мин эрэ аҥаардастыы үс-
сэниэм дуо, эһиги эмиэ…», — диэн иһиттээх үүтүн, бэрт
кылгас кэм иһигэр хайыы сахха ыран, дьүдьэйэн уҥуох-
тирии буолан хаалбыт илиилэринэн үтүрүйэ анньара.
Ити курдук ынахпыт бэрт дуона суох үүтүн — бэйэ-бэйэ-
битигэр сыҥалаһан сүгүн да испэппит, биир кэм: «Эн ис,
кини истин…» — дэһэн тахсарбыт. Киһи сонньуйуох, ар-
дыгар ол айылаах, өлбөт мэҥэ уутун курдук, кыынньыбыт
үүппүт, иһитигэр дьоройон турбутунан иирэн хаалара.
119
