Page 14 - Литература 6 кылаас 1 чааhа

Майаҕатта диэн, уон оччону омуннаан кэпсээбит. Хайаан
да өлөрдөххө сөп буолсу, өлөрбөтөххө биһигини сүгүннүө
суох киһи диэбит. Онуоха эбэн кэпсээбит: «Майаҕатта
сирдэрэ Тойон Мүрү, Кыыс Хаҥа диэннэр — кэпсииртэн
кэрэгэй үтүө сирдэр, бу сирдэри бас билбит киһи, сыл-
гы-ынах бэйэтэ көнньүнэн үөскүө эбит», — диэбит.

Ону истэн баран Дыгын эппит: «Ол Майаҕатта, кыр-
дьык даҕаны, олус аатырда, ордук сураҕырда, онон кыр-
дьык, бэрт киһи үөскээбит буоллаҕа. Ону кытары баран
бу мин уолум Хардаҕастай Бэргэн булсан, күөн көрсө,
күрэх былдьаһа сырыттаҕа. Онон ол киһи мин өлбүтүм
кэннэ мин ыччаттарбын, дьоннорбун даҕаны сүгүн олор-
доро суох. Арай билигин эрдэ, бэйэм кыанар эрдэхпинэ,
өлөрөн кэбистэххэ сатаныыһы», — диэбит. Онтон иккис
сылыгар, эрдэттэн оҥостон, уолаттарын илдьэ аһыыр
астарыгар сөбүлээн, элбэх төрөөбүт сылгылары үүрэн,
Дыгын оҕонньор көс ыал курдук тахсыбыт.

Кыыс Хаҥа арҕаа баһыгар балаҕан дьиэҕэ Майаҕатта
олорбут. Дыгын ол киэҥ сир халдьаайытын ортотугар
улахан киэҥ туос ураһа туттаран баран, доҕотторунуун
онно дьиэлэммит. Майаҕатта бу туора дьон кэлэн тоҕо
манна дьиэ-уот оҥоһуннулар диэн кыыһырбыта биллибэ-
тэх. Биитэр атын үтүө ыал кэлбиттэр, хата, чугас үчүгэй
ыалланнаҕым диэн үөрбүтэ эмиэ биллибэтэх. Биитэр
хайдах дьон кэлбиттэрин билэ, кэпсэтэ дуу, сүөһүлээх
ыалтан аһыы дуу кэлэн, дьаарбайа сылдьыбатах.

Дыгын, сылгытын ыатан, кымыс оҥорторбут, сылгы
өлөрөн, эт бэлэмнэппит. Уонна хайдах гынан эрэйэ,
ороскуота суох өлөрөллөрүн сүбэлэспиттэр. Ыраахтан
чуҥнаан көрдөхтөрүнэ, уҥуоҕа улахана олус баҕайы,
сүгэн аҕалара сүрдээх, маны көрө-көрө дьулайаллара,
самналлара бэрт буолбут. Онон сүбэлэрин түммүттэр:
«Саамай улахан чорооҥҥо кымыста кутан баран, кы-
лы түүтэхтии-түүтэхтии, таһын арыынан суулаан, ол чо-
роонноох кымыска угаттыахха уонна аһатар, маанылыыр
быһыынан ыҥыран аҕалыахха, кэллэҕинэ, дүлүҥ олох
маска олордон баран, бэлэмнээбит кымыһы аҕалан биэ-
риэххэ, кини уһун түнэ сонноох быһыылаах, онон олор-

14