Page 128 - Литература 7 кылаас 2 чааhа
P. 128
тин чахчы баһылааһын. Сэттэ сүүс — аҕыс сүүс сүөһүлээх, эбэ-
тэр икки тыһыынча табалаах феодаллар хайдахтаах саталлаах,
төһөлөөх муударай оҕонньоттор буолуохтаахтарый! Сылгыны,
салаа да оту сиэбэт гына, өрөҕөтүгэр тиийэр халыҥ, мууһурбут
хаары хаһан аһыырга үөрэппит, ииппит омук сир үрдүгэр баар
дуо? Сахаларга былыр-былыргыттан сылгы культа улаханын,
кымыс уонна сылгы этэ кинилэр олохторугар суолтатын миэ-
хэ Эдуард Карлович сиһилии кэпсээбитэ. «Кумыс — напиток
богатырей» диир тюркскай уос номоҕо. Ону атынынан сол-
буйан эрэбит. Тойон Березкин саха чэйэ, табаҕа суох биир
да хоммот диирэ сымыйа. Саха, хата, этэ, арыыта, балыга
суох биир да хонуо суоҕа. Эт, арыы калорийдарын килиэбинэн,
хортуоппуйунан солбуйуоҥ суоҕа. Тирии уонна түүлээх таҥаһы
солконон, сукунанан даҕаны солбуйуоҥ суоҕа. Көмүлүөк оһох-
тоох туруору балаҕаны солбуйар граф Воронцов Крымнааҕы
дыбарыаһын курдук таас уоруктары манна тутар өтөр кыаллы-
бат. Саханы хайдах туттарга, хайдах таҥнарга-аһыырга евро-
пейскай цивилизация үөрэппэтэҕэ. Билигин баар материаль-
най уонна духовнай культуратын саха бэйэтэ үөскэппитэ. Хоту
дойду тыйыс уонна чычырбас айылҕатын тулуйан, ону ааһан
баһылаан, үөскээн-ууһаан бүтүн народность буолан олорор.
Мин харахпар, литератор буоларбынан, хас биирдии сахаҕа
кымыс утахтаах Ньургун Боотур бухатыыр обраһа көстөр. Кини
аһыныыга наадыйбат — билиниигэ наадыйар. Оттон биһиги
«тэҥнэһии», «бырааттаһыы», «гуманизм» диэн курдук үрдүк
идеаллар тустарынан маннык түмсүүлэргэ, ардыгар сүрэхпит
сылаанньыйа-сылаанньыйа, үгүстүк кэпсэтэбит, оттон дьыала-
бытыгар атыммыт.
Истэн олорооччулар өссө ордук сэргэҥнэспиттэрэ, сорох-
тор тугу эрэ сипсиспиттэрэ, сорохтор дьиксинэ туттубутта-
ра. Душкиннаах Коковин олус чөрбөспүттэрэ. Оттон Березкин
утуйан хоҥоруута хоннойон олороро. Балары барытын бэлиэ-
тии көрбүт Лев Львович, соччо уолуһуйбатах көрүҥнээх оло-
рон, этиитин салҕаан барбыта:
— Маннык кыараҕас эйгэҕэ, бэйэ икки ардыгар аһаҕастык
кэпсэтэр наадалаах, — Чаплин төһө туттуоҕунан боччумсуйан
олорон сөҥнүк саҥарбыта.
— Лев Львович, — Агриппина Акепсимовиа тыл кыбыппы-
128