Page 165 - Литература 10 кылаас 2 чааhа
P. 165

Чуумпу киэһэбэр,
                                  иһирик иирэлээх биэрэгэр,
                    Чыычаахтарын тойуктара
                                           сүрэхпин долгутуохтун!
                                                                   1942 с.


                Тылбытын байытабыт

               Кыһыл фроҥҥа — Кыһыл Аармыйа кэккэтигэр.
               Кынаттаах биистэрэ — көтөрдөр.
               Бастыҥ сыыдамынан — олус түргэнник.
               Иэримэ дьиэбэр — төрөөбүт, күндү дьиэбэр.



                Тыыннаах тыл

               «Бырастыылаһыы» — ааспыт сэрии кэминээҕи саха поэзиятын
            бүтүннүүтүн биир чулуу айымньыта, кыргыһыы хонуутугар охтубут
            саха  буойуннарыгар  тыл  үйэ-саас  тухары  өлбөөдүйбэт  өйдөбүн-
            ньүгэ»  (Софрон  Данилов).  Итинник  үрдүк  сыанабыл  бэриллибит
            айымньытын уус-уран ситиһиилэрин болҕойон көрүөҕүҥ эрэ.
               Бастатан туран, хоһоон ритмэ төрөөбүт сириттэн-дойдутут тан,
            алаһа  дьиэтиттэн,  күндү  дьонуттан  арахсан,  сэриигэ  баран  иһэр
            саха  киһитин  өйүн-санаатын,  күүстээх  иэйиитин  тиэрдэрдии  нү-
            һэр, дьоһуннаах. Кини арахсар чааска дьонун аймаабакка, санаа-
            ларын бөҕөргөтөрдүү этэр тыллара хайдах курдук тиийимтиэний,
            итэҕэтиилээҕий?
               Уйулҕа туругун көрдөрөр түһүмэхтэрин ыллахха:
               —  Дойдутун, дьонун көмүскүү барарын ханнык тылларынан этэ-
                 рий?
               —  Улуу  Лена  эбэ  кини  иннигэр  тоҕо  чуумпурда,  кыһыл  көмүс
                 суол буолан кутулунна?
               —  Кимнээх  тустарынан  этэрий  «Бухатыыр  эһэлэрим  былыргы
                 аартыктарын арыйан» диэн?
               —  Хоһооҥҥо  «уот»,  «этиҥ»,  «хотой»  тыллары  туттуу  хоһоон  ис
                 номоҕун хайдах күүһүрдэрин толкуйдааҥ.
               —  Дьоно «алгыс талыытынан алҕаан» хааллахтарына, сал лаакка
                 хайдахтаах тирэх, өйөбүл буолуоҕай?
               —  Хоһоон тиһэх түһүмэҕэр кыайыыга эрэл, тыыннаах эргиллэн
                 кэлии үлүскэн үөрүүтэ айылҕа сааскылыы симэнэн ту руоҕар
                 баҕа  санаа  —  барыта  биирдэ  холбонон  этиллэн,  хомолто
                 тугунан солбулунна?

                                                                      165
   160   161   162   163   164   165   166   167   168   169   170