Page 98 - Литература 10 кылаас 2 чааhа
P. 98
тугу эрэ лахсыйа истэ. Өлөксөй, эр бэрдэ, арахсыы буолуон
иннинэ туораан, тииккэ хатааста хаалла. Айанньыттар тиэтэ-
линэн бырастыылаһан, Сэмэнчик аймана илигинэ ыраата ох-
соору, хаамсан дьулуруспутунан бардылар.
/…/ Саас икки-үс күн устатыгар үрэх сүнньэ уунан киэптээн
дохсун сүүрүгүнэн доллоһуйар, онтон иҥэ-сүтэ охсон тус-тус-
па көлүйэ күөллэр буола бысталанан хаалар. Үрэх сүнньүгэр
киирдэххинэ, бадарааҥҥа батыллаҕын, халдьаайыга таҕыс-
таххына, уллуҥаххын бытархай таастаах хаппыт суол тулуп-
пат. Айанньыттар дөрүн-дөрүн олоро түһэн, мас күлүгэр сын-
ньаналлар, иэдьэгэй өйүөлэриттэн кытаахтаан сииллэр уонна
эмиэ хаамсыбытынан бараллар.
Суол кытыытыттан оҕолоох куртуйахтар көтөн күлүбүрэһэн
тахсаннар, куллурҕаһа-куллурҕаһа, тыа быыһыгар тарҕанан тү-
һэллэр. Микиитэ мутугу туппутунан атаҕа ыстаммытын бэйэтэ
да билбэккэ хаалар. Атах анныттан моҕотой сүүрэн хойуу куту-
ругунан угуйан субуруҥнуур. Уол хаһыытаабытынан эккирэтэн
тааһынан-маһынан тамнаан сарымтахтанар. Ийэтэ суол устун
бара турар. Уол өр улдьааран хаалан баран, тиритэн-хорутан
бэрт эрэйинэн ийэтин ситэр. Сороҕор ийэтэ суол кытыытыгар
көһүтэн олорон этэр:
— Бу курдук айаннааммыт, xahaн тиийэр дьоммутуй бу?
Муннаҕа диэн куттаныы бөҕөнү куттанным…
Уол ийэтин сүрдээхтик аһынар, аны үөнү-көйүүрү эккирэ-
тиһиэ суох буолар. Хаампахтаабыттарын кэннэ, эмиэ куртуйах
көтөн күлүбүрүүр, моҕотой сүүрэн субуруҥнуур. Тиит аллараа
мутугар олорор тураах оҕото айаҕын аппаччы атан, уулаа-
ҕынан-хаардааҕынан көрөн турулуҥнатар. Уол эмиэ тулуйбат,
эккирэппитинэн, бултаспытынан барар.
/…/
Моонньугар икки-үс бөдөҥ таммах түстэ. Сырдык чаҕылҕан
курбуулаата, уол төбөтүн оройугар дьулаан этиҥ дэлби ыстан-
на, дохсун ардах түһэн куугунаабытынан барда. Уол ырбаахы-
тын ыстааныгар симмэхтээтэ, кинигэтин уолугунан батары
биэ рэн, көхсүн диэки куду анньынна, сүүрэн маҕыйда.
Ийэтэ куттаныы бөҕөнү куттанан, арбахтаах бэс анныгар
олорор эбит. Уол ийэтиниин куустуспутунан бэс анныгар олор-
дулар. Сотору coҕyc буолаат, ньылбы сытыйан хааллылар.
Дохсун ардах түспүтүн курдук эмискэччи аста оҕуста. Хал-
дьаайы тэлгэҕинээҕи хаппыт суолунан соһуйбут харах курдук
бөлтөрүттэҕэс хабахтар уһуннулар. Сотору-сотору туората-
лыыр дулҕалаах үрүйэнэн бадарааннаах уу халыһыйа сүүрү-
98