Page 71 - Саха тыла 5 кылаас
P. 71
Сахалар бу хочону таптаан (олохсуй). Сайын маҥан
туос ураһаҕа (олор). Түптэ буруота (унаар). Кымыс сыта
(дыргый). Билигин Туймаада хочотугар Дьокуускай куо-
рат турар. (Л. Афанасьев)
31 §. Синиэньим (Синоним)
Омуоньумнар, суолталарынан атын-атыннар эрээ-
ри, этиллиилэринэн сөп түбэһэллэр, тас көрүҥнэри-
нэн игирэ курдуктар. Оттон бу тыллар хайдахтарый?
1. Эһэ, тыатааҕы. 2. Киис, саарба. 3. Доҕор, атас, та-
баарыс. 4. Күүт, көһүт, кэтэс, кэтээ. 5. Бэргэн, табыгас.
6. Дьүдьэх, көтөх, ырыган, иинэҕэс.
Биир эбэтэр майгыннаһар суолталаах тыллары си-
ниэньим дэнэр.
Синиэньим кэккэтигэр биир саҥа чааһа буолар
тыллар эрэ киирэллэр. Маныаха атын тылы кытта ор-
дук үгүстүк дьүөрэлэһэр, элбэхтик туттуллар сүрүн-
нүүр тыл баар буолар. Оннук тыл синиэньим кэккэ-
тигэр бастакы суруллар.
Холобур: 1. Хоруйдаа, эппиэттээ, хардар. 2. Бас-
таа, куот, чорбой, инникилээ. 3. Мэник, мэник-тэ-
ник, улдьаа. 4. Бастыҥ, чулуу, талыы, талба.
Тыл үөрэхтээхтэрэ тыл баайын төһө элбэх синиэ-
ньимнээҕинэн быһаараллар. Саха тыла муҥура суох
баайа мантан көстөр. Синиэньим кэккэтэ иккиттэн
уончаҕа да (арыт онтон ордукка да) тиийэр тыллаах
буолар. Бу кэккэҕэ ханыыласпыт тыл, сомоҕо домох
эмиэ киирэр.
Холобур:
Сыл, дьыл.
Быыһаа, өрүһүй, абыраа, быыһаа-абыраа, күн
буол, ый буол.
71