Page 17 - Саха тыла 8 кылаас

та (матта, мэлийдэ), кыайыы-хотуу, ынах тыла (үөн), үрүҥ эһэ.
Бу саҥа тылы үөскэтэр олус бэртээхэй ньыма буолар.

15. Көҥүл ситимтэн арааран, сомоҕо ситими ый. Бэйэҥ эмиэ маннык
холобуру буларга кыһан.

1. Ытыһын соттубут, киртийбит ытыһын сотунна; кэрэмэс саһыл,
киһи кэрэмэһэ; туйахтары хатарар, туйах хатарааччы; сэттэтин ыллы-
лар, мантан сэттэтин ыллылар.

2. Уу кыыһа, кытара кыыһа, норуот кыыһа, саха кыыһа; киис суола,
киис тиҥилэҕэ, киис тириитэ, киис бэргэһэ; ыам кумаара, күнүскү ыам,
ынахпын ыам, ыам ыйа; саргылаах санаа, санаа түһүүтэ, санаа баттаа-
та, быстах санаа.

Бэриллэр кэрчик аайы хастыы тыл ситимэ баарый?

Кыракый уҥуохтаах кырдьаҕас эмээхсин; олоҕуҥ дьолун күлүүһүн
тыла; хойуу баттахтаах, маҥан, эттээх сирэйдээх бэтэринээр; чугас-
тааҕы сайылык ыалларын түптэлэрин унаар буруота.

16. Сомоҕо ситим сыыһа уларыйбытын булан көннөр. Алҕас туох тө-
рүөттээҕин толкуйдаа. Маннык холобуру кэпсэтиигэ истибиккин-
истибэтэххин санаа. Болҕойуҥ! Сомоҕо ситим уларыйбакка туттул-
лар биир кэлим өлүүскэ буолар.

1. Бу уол аҕатын туйаҕын батыһыыһы. 2. Биригэдьиири күнүс уоту-
нан да ирдээн булуоҥ суоҕа. 3. Итинник майгы эдэр киһиэхэ чиэһи
оҥорбот. Бириистэн айанныыр дьонунан туолбут. 4. Оҕонньор айаҕа
сөллөн кэпсээн бардаҕына, саахар да бэлэххэ тохтообот. 5. Салайаач-
чы быһаарыылаах кэмҥэ тэрилтэ үлэтин-хамнаһын эрчимнээх илиитин
иһигэр ылара наада. 6. Дэриэбинэҕэ улахан уларыйыы буолбутун бэйэ-
тин хараҕынан көрөн дьиҥнээхтик итэҕэйдэ. 7. Наһаа айдаарыма, тыл-
гын айаххар тута сатаа.

17. Билигин маннык ситими төһө туттабытый? Суолтатын өй-
дүүгүн дуо?

Аҕыс былас от, түүтэх бурдук, саар ыаҕас, уулаах табахсыт, симии
оһох, арсыын таҥас, муунта арыы, от үөрэ, кыс мас, тар хааһы, хаан-
наах андаҕар, куһаҕан тыын, туос албын, түөртүүр ыам, кμ³х сμрэх, хам-
са табах бысты²а, то² кμ³с бысты²а, тμμлээх уллу²ах.

17