Page 18 - Саха тыла 8 кылаас

18. Сомоҕо домох барыйаанын ситэрэн биэр, суолтатынан тэҥнээ.

Толоруу холобура: аҥаара хаалбыт — аҥаара буолбут. Биирдэр.

Айаҕа кытарар, атаҕар туруор, бэлэһигэр силлээ, кутурук уопсар,
кынатын куурпут, халлааны тыллаһар, уйулҕата көппүт.

19. Араас «дьикти» ситим уус-уран тылга көстөөччү. Маннык
ситими суруйааччы тоҕо үөскэтэрий? Төһөтө сөбүй?

1. Кус кынатын быһый тыаһа, аламайкаан күнүкэм, көмүс ардах, хом-
пурууннук олоруоҕум, үйэ тимир киэһэтэ, интэлигиэнниҥи сирэй, суон
сорудах, аҕыс айдаан, атыыр мунньах, сулумах хоһоон, кэккэ сылларга,
туруорбах дьол.

2. Ынырык үчүгэй, өлөр симиэрт, бороҥ күн анныгар, уу харчы, кэрэ
кэмэлдьилээх, ускуруой үлэлиир, кус босхо, кылгас киһи, оҕолоох тойо-
нуом, ньирэй оҕо, буор дьадаҥы, туос бөтөрөҥүнэн, чох хара кыталык,
мас көнө, арыы түһүлгэ, суон сурах, сандал маҥан күн.

Уус-уран айымньыттан, күннээҕи бэчээттэн, кэпсэтии тылыттан
«дьикти» ситими эбии буларга холонуҥ.

20. Аллара бэриллэр лиэксикэ матырыйаалынан көҥүл
ситим уонна сомоҕо домох оҥорон этиигэ киллэр.

Толоруу холобура: Сайабылыанньатын бүтүүтүгэр илии баттаан
эрилиттэ. (Сомоҕо домох) Айа, доҕор, киһи илиитин баттаама эрэ.
(Көҥүл ситим)

Сыппах, быһах, сулуй; уҥа, илии; буруо, сүт; остуол, тарт.

21. Биирдэм тылы сомоҕо домох синиэньимин булан суол-
татынан тэҥнээн көрүү. Элбэх сомоҕо домоҕу эппит
киһи кыайар.

а) Самнарар гына саҥалаах, куот, утуйбат, киһи, абаккарар, мэлий,
олус түргэнник, олус эрэнимэ, сөбүлээбэт.

б) Тилэ±э хараарда, суор хара±ын сиэбит, кμ³´μн эрдэ ³рμммμт, уот
тыллаах, харах тэстэринэн, и´э бу´ар, хара±ын аалларар, ытыһын
соттубут.

18