Page 36 - Саха тыла 9 кылаас
P. 36
тардан ылан быраҕыахтарын баҕарбыттар. Тардыбыттарыгар, эрбэһин
силиһэ түөрүллэн иһэн, төрдүн соҕус диэкинэн тосту барбыт. Тоһоҕос
умнаһын киэр илгибиттэр. Буорга батары кытаахтаһан-кытаахтаһан,
хаалбыт төрдүн аахайбатахтар. Ити сыыс оту ыраастыы сылдьан, оруо-
са намчы сүрэҕин, бэрт кыратык эрээри, холус соҕустук таарыйан аас-
пыттар. Ол дьоҕус таарыйыыны тулуйбакка, онтон эмсэҕэлээн, оруоса
тэтэркэй бэйэтэ өлбөөдүйэн, дьондоҕор бэйэтэ хоҥкуйан тураахтыыр
эбит.
Оттон эрбэһин хойуу сэбирдэхтээх умнаһын тосту тартардар даҕа-
ны, өлүөх-өһүөх быһыыта биллибэт: түөрүллэ сыспыт силиһин буорга
өссө дириҥник киллэрбит быһыылаах, умнаһын төрдүгэһиттэн саҥа ла-
баалары өрө анньан таһаартарбыт. Ол лабаалар сэбирдэхтэрэ хайыы
үйэ тэллэйэн, оруоса нуоҕаспыт намчы сэбирдэхтэрин күн уотуттан
күлүктүү охсубуттар.
Кэрэ олус даҕаны уйан. Мөкү олус даҕаны дьэбир. Дьон эмиэ итин-
ник ээ…
(Софрон Данилов)
· Тиэкис тиэмэтин, сүрүн санаатын, истиилин быһаарыҥ. Бэриллибит
истиил туох уратылааҕый? Тиэкис былаанын оҥоруҥ, тирэх тылла-
ры бэлиэтэниҥ, истиилин тутуһан аахпыттан суруйуҥ.
72. Аахпыт айымньыгытыттан уус-уран сиһилиир ньыма араа-
һын булан бэлиэтэниҥ, холобурдаргытын туттан талбыт ба-
рамайгытын ойуулаан суруйуҥ.
ТИЭКИС ИС ХОҺООНУН ИТЭҔЭҺЭ
Тиэкис барыта талбыт курдук үчүгэй, сатаммыт буолбат, араас итэ-
ҕэс-быһаҕас эмиэ элбэхтик көстөр. Холобур:
— тиэкис ис хоһооно туох да сонуна суох эбэтэр ситэ арыллыбат,
сороҕор тиэмэттэн халыйар, сороҕор сиппэккэ хаалар;
— сүрүн санаата суох эбэтэр кыайан өйдөммөт, ааптар тугу этиэн
баҕарбыта биллибэт;
— аата сатамньыта суох, ис хоһоонун кытта сөп түбэспэт;
— тиэкис ис хоһооно сатаан сааһыламматах, онно-манна көһө сыл-
дьар эбэтэр төттөрү-таары эргиллэн кэлэ турар, онон киһи өйүгэр
кыайан түспэт;
— этии бэйэ-бэйэтин кытта кыайан ыпсыбат, ис-иһиттэн сиэттиһэн
тахсан испэт, инники-кэнники көһөрдөххө туга да уларыйбат;
36
