Page 108 - Литература 6 кылаас 1 чааhа
P. 108
ОЛОХ ТУЛЛАР ТУТААХТАРА
Орто туруу бараан дойдуга төрөөбүт киһи олоххо дьо-
ло үксэ бэйэтиттэн тутулуктаах. Киһи барахсан өрүү өрө
тутар, ис-иһиттэн иэйэн таптыыр, тардыстар үс тугунан
да солбуллубат өйдөбүллээх. Ол — Төрөөбүт дойду, Ийэ
уонна Ийэ тыл. Үтүө киһи ити үс тылы кытта ситимнээх
тугу барытын олох ураты күндүтүн эргийэр киинин кур-
дук сыаналыыр. Киһи олоҕо, кырдьык да, ити үс тыл,
өйдөбүл ситимин иһигэр эргийэр. Ийэни, Ийэ дойдуну,
Ийэ тылы үҥэр таҥара, үрдүк суут, сиэр, суобас эргии-
рэ, кэрдииһэ оҥостубут дьон өлөн-охтон биэрбэттэр.
Төттөрүтүн, төһө да тус олохторугар ыарахаттары көр-
сүбүттэрин иһин, сайдан-үүнэн, үрдээн, тыыллан-хабыл-
лан иһэр аналлаахтар.
Үтүө киһи арахсыспат аргыһа, тирэҕэ, өйүн-санаатын
кылаана, айар, тутар кыаҕа — бүтүннүүтэ ити үс улуу
тыл, өйдөбүл иһигэр түмүллэр. Кини санаатынан, өйүнэн,
дьайыытынан ураты кэрэ, күүстээх буолар.
Ол иһин уус-уран тыллаахтар, өйүнэн өлбөт аналлаах-
тар ойуулуур, хоһуйар эргиирдэрин сүрүн тиэмэлэрэ —
Төрөөбүт дойду, Ийэ уонна Ийэ тыл. Уус-уран суруйуу
араас к³рүҥнэринэн Ийэ сиргэ, Ийэҕэ, Ийэ тылга уҕа-
раабат таптал улуу тыллара тиһиллэллэр.
НИКОЛАЙ ЕГОРОВИЧ МОРДИНОВ—АММА АЧЧЫГЫЙА
Саха норуодунай суруйааччыта
(1906—1994)
Николай Егорович Мординов—Амма Аччыгыйа диэн
суруйааччы туһунан кэпсэтиигэ, бэл, аата ааттаннар да,
саха дьоно бука бары «Сааскы кэм» романы, кини норуот
олоҕун тыыннаах, барыбытыгар чугас хартыыналарынан
тиһэн ойуулаабыт айымньытын, саныыллар уонна тута
роман дьоруойдарын тыыннаах дьон курдук ахтыспы-
тынан барар үгэстээхтэр. Ол курдук Микиитэни, Даарыйа
эмээхсини, Эрдэлиири ордук ойуччу тутан, тыл тамаҕар
киллэрэллэр. Эһиги бэһис кылааска романтан Микиитэ
108