Page 106 - Литература 6 кылаас 1 чааhа
P. 106

Уус-уран литература

             Уус-уран литература көрүҥнэрэ
     эбэтэр уус-уран тылынан айыы эйгэтигэр

                   айаҥҥа сирдиир суоллар

    Алтыс кылаас оҕолоругар «Мин бастыҥ доҕорум» диэн
тиэмэҕэ айар үлэ толороллоругар сорудахтаабыттар.
Толкуй бөҕөҕө түспүттэр, мөккүспүттэр, ол эрэн «бас-
тыҥ доҕорунан» киһи, ону таһынан кыыл да буолуон сөп
диэн түмүккэ кэлбиттэр. Онон ким туох кыыллааҕын,
көтөрдөөҕүн туһунан суруйарга сүбэлэспиттэр. Аны ту-
ран айар үлэ араас көрүҥүттэн ханныгы талар туһунан
мөккүөр оргуйан тахсыбыт. Саргы эппит: «Мин ытым
туһунан ордук хоһоонунан этиэхпин сөп». Оттон Ньургун:
«Суох, ытым маннык, оннук, үчүгэй эрэ диэн хоһоону-
нан хоһуйуохтааҕар кини араас мүччүргэннээх сырыытын
туһунан кэпсээн суруйбут ордук, өссө сэһэн да буолан
тахсыан сөп». Онуоха саҥата суох истэн турбут Дьулус-
таан: «Өссө ытым уонна мин доҕордоһуубут туһунан
сценка, пьеса суруйуохха с³п. Ити кыыллар тустарынан
мультиктар курдук. Ол өссө ордук буоллаҕа дии!» Мөк-
күспүттэр. Кинилэр тугу билэллэрий? Литература үс
көрүҥэ ханныктарый?

    Эһиги былырыын (5 кылааска) уус-уран литература
араас жанрын кытта билсибиккит. Толкуйдаан көрүҥ,
ханнык жанрдар бэйэ-бэйэлэригэр ордук чугастарый: хо-
һоон, үгэ, кэпсээн, сэһэн, остуоруйа, номох, поэма, дра-
ма, чабырҕах. Кэпсэтиһиҥ. Хайдах бөлөхтүөххэ сөбүй?

    Норуот тылынан уус-уран айымньыта үөскүөҕүттэн
араас к³рµ²нэрэ майгыннаһар дьүөрэ өрүттэринэн бө-

 106
   101   102   103   104   105   106   107   108   109   110   111