Page 39 - Литература 6 кылаас 2 чааhа

9 Уос минньитэрин — үчүгэй аһы аһыырын.
10 Туруктааҕынан — ынах, сылгы этинэн.
11 Эмчиирэ — ынах, сылгы тыһа аттарыллыбыт этэрбэһэ.
12 Баһырҕас — этэрбэс, куруму.
13 Чохоо — мас чааскы.
14 Боччук — буор көһүйэ.
15 Кэмэй — аҕыйах.

УУС-УРАН ТЫЛ ЭЙГЭТИГЭР

Уус-уран литератураҕа киһи өйдөөбөт эргэрбит тыл-
ларын үгүстүк тутталлар. Маннык тыллары архаизм диэн
ааттыыллар. Архаизм билиҥҥи кэмҥэ туттуллубат пред-
мети, көстүүнү, өйдөбүлү бэлиэтиир. «Кэччэгэй баай»
хоһооҥҥо умнуллубут таҥас-сап, ас-үөл, иһит-хомуос,
туттар тэрил, сэп-сэбиргэл ааттара хойуутук көстөллөр.
Уус-уран литератураҕа архаизмы туттуу элбэх өрүттээх:

1) айымньыга көрдөрүллэр кэм уобараһын арыйарга;
2) айымньы тылын ойуулуур-дьүһүннүүр, киһи дууһа-

тыгар дьайар кыаҕын күүһүрдэргэ;
3) литературнай персонаж характерын уратыларын

чорботон бэлиэтииргэ.

Анаан дьүүллэһии

1. Бу аахпыт айымньыларгытыттан киһи ханнык куһаҕан
кэмэлдьитин, сиэргэ баппат майгытын-сигилитин дьүүлгэ
таһаарыа этигитий?

2. Киһиргэс буолуу киһини туох бөрүкүтэ суох быһылааннар-
га тиэрдиэн сөбүй?

3. Албын-көлдьүн, ньылаҥнас майгы киһи ис туругун ханнык
өрүттэрин кэбирэтэрий?

4. Мал-сал, туттар тэрил баайа киһиэхэ туох суолталааҕый?
5. Өй-санаа, майгы-сигили баайа диэни хайдах өйдүүгүтүй?
6. Түктэри майгыны, тиэрэ быһыылары хайдах туоратыахха

сөбүй?

39