Page 42 - Литература 6 кылаас 2 чааhа
P. 42
кэпсэтэллэр. Онтон Чүөчээски, Уһурдай ойуун араҥаһын
быыһыгар бу түүн баран, кыыннаах быһаҕы кыбытан кэ-
лиэх буолан, Уйбааскы уолу кытта сакалааттаһар. Ким
кыайбыт оҕолор таптыыр кулуннарын Кустугу урут мииниэх
тустаах. Чүөчээски хараҥа түүн, Уһурдай ойуун араҥаһы-
гар тиийэн, быһаҕын сүтэрэн, кыыҥҥа харандааһын уган
кыбытан баран, төннөн иһэр.)
... Чүөчээски дьиэтигэр кэлээри, тыаны абааһы көрөн,
төгүрүйэн, биир алааһынан барда. Ол алаас саҕатыгар ый
төгүрүйэн тахсыбыт. Онуоха көрдөххө, биир биэ кистии-
кистии алаас өтөҕүн тула сүүрэ сылдьар эбит, үөрдэрэ
(колхоз атыырын үөрэ) аллара, кытахха, аһыы тураллар.
Чүөчээски муодарҕыы саныыр: «Тоҕо кистиир буолла-
ҕай?» Биэ эргэ хаһаа баарыгар үксүн ол диэки көрөр, чөр-
бөҥнүүр. Чүөчээски туран оргууй бу хаһааҕа барар. Арай,
дьон саҥата ботур-ботур кэпсэтэллэр уонна туох эрэ, эт
эттиир курдук, биллиргиир. Чүөчээски улаханнык муо-
дарҕыы биэрэр, үөмэн көрбүтэ, доҕоор, — икки бэкир хара
киһи биир кулуну өлөрөн бараннар, эттээн баламахтыы
сылдьаллар эбит! Кулуннарын баһын бэттэх бырахпыттар.
Ону көрдөххө — сирэйигэр сип-синньигэс ураанньыктаах.
Маны көрөөт, Чүөчээски сүрэҕэ «парк» гына түстэ. Кини
чахчы диэн биллэ: бу — Кустук өлө сытар эбит. Кустук
мэлийбит!.. Кустугу түөкүттэр уоран сиэбиттэр. Кимнээх
эрэ буоллулар? Өйдөөн көрдөххө, биирдэрэ үүт-үкчү кини
аҕатыгар — Сылгыһыт Наһаарга — дылы киһи, биирдэрэ
ааттаах бандьыыт — Түүлээх Уллуҥах.
Бу алдьархайы! Бу сааты! Чүөчээски дөйөргө дылы
гынар. Түһээтим дуу, илэ дуу диэх курдук санаталыыр. Ба-
лай эрэ өр таалан олорбохтуу түһэр. Сири-буору тыытар.
Сымыһаҕын быһа ытырар. Суох, кыайтарбат, хараҕын
уута иэдэһин устун чоккуруу түһэр. Онтон дьэ аргыый ту-
ран барар. Баран иһэн аара, аҕатыттан хомойон хаалан,
син биир уоскуйбат, дэлби ытыыр. Доҕотторугар куһаҕан
буолбут киһи тиийэр. Доҕотторо: «Куттаммыккын дуу, хай-
дах буоллуҥ?» — дии тоһуйаллар.
Нөҥүө күнэ үүнэр. Чүөчээски Сардааналыын дьиэлэ-
ригэр бараллар. Уйбааскы Чаамайдыын кинилэри тиэр-
42